Kadına yönelik şiddet, taciz ve yaşam hakkı ihlalinin hız kesmeden arttığı bu dönem artık cinskırım adı altında anılmaya başlandı. Evet bu bir CİNS KIRIM’dır. Bir günde üç dört kadın katledilmektedir. Partiyarkal politikalar kadına şiddet ve cins kırımı önlemediği gibi, İstanbul sözleşmesi ve 6284 sayılı kanunu uygulamamakta kararlılık gösterilmektedir.
Son günlerde basına yansıyan söylemlerde görünen o ki İstanbul Sözleşmesi siyasi ittifaklarda pazarlık konusu olmaya başlamıştır. Bu tehlikeli bir oyundur. Unutmamalıdırki, toplumun yasırından fazlası kadındır. Bu toplumda kadın hakları yok sayılarak, kadınlar görmezden gelinerek politika üretilemez.
Her gün bir kadın cinayeti…
Ocak ayının ilk haftası katledilen 12 kadına, Ocak ayının sonuna kadar 18 kadın daha eklendi. Ocak ayı içinde 30 kadın yaşamdan koparıldı.
06 Ocak İzmirin Buca ilçesinde Selma E. Şüpheli bir şekilde balkondan düşerek yaşamını yitirdi. Selma E.'nin şüpheli ölümü ardından polis olayla ilgili soruşturma başlattı.
07 Ocak Kahramanmaraş Ekinözü ilçesi Aşağı içmeler Mahallesi Barış Sokakta ikamet eden Döndü Bakır eşi Hasan Bakır tarafından pompalı tüfek ile vurularak katledildi. 9 yaşındaki çocukları H. Bakır’ın gözü önünde yaşanan olayın ardından, 155’i arayıp eşini öldürdüğünü itiraf ettikten sonra aynı tüfekle ihtihar etti.
08 Ocak'ta Çorum Kargı ilçesi Maksutlu köyünde yaşayan bir haftadır kayıp olarak aranan Müberra Gökçe'nin, baraj gölünde cansız bedeni bulundu. Gökçe’nin ölümüyle ilgili soruşturma başlatıldı. bir hafta önce evden çıkan Müberra Gökçe, geri dönmeyince yakınları aramaya çıktı. Kendi imkanlarıyla genç kıza ulaşamayan aile jandarmaya haber verdi. Köye sevk edilen jandarma ve AFAD ekipleri arama çalışması başlattı. AFAD ekipleri köyün yakınlarındaki Maksutlu Baraj gölünde genç kızın cansız bedenini buldu. Genç kızın ölümüyle ilgili soruşturma başlatıldı.
10 Ocak’ta Denizli’nin Pamukkale ilesinde Aleyna Yurtkölesi eski sevgilisi İran uyruklu Shayan Kheyrian tarafından boğularak öldürüldü. Aleyna Yurtkölesi’nin cansız bedeni otopsi yapılmak üzere Pamukkale Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Kurumu Morgu' na kaldırıldı.
11 Ocak'ta İstanbul Çatalcada Zeynep Güngör'ün cansız bedeni bulundu. 15 Eylül 2019’dan beri Kayıp olan 4 çocuk annesi Zeynep Güngör, Sevgilisi Ecevit B. isimli erkeğin itirafı sonrasında İstanbul Emniyeti Asayiş Şube Müdürlüğü’ne bağlı Kayıp Şahıslar Büro Amirliği, Zeynep Güngör’ün öldürülüp Çatalca kırsalına atıldığını tespit etti. Ecevit B. adliyeye sevk edildi.
12 Ocak’ta İstanbul Bayrampaşa ilçesinde Ferdane Kurt İsimli kadın üç yaşındaki çocuğunun yanında kaldığı otel odasında ip ile boğularak öldürüldü. Otelin resepsiyon görevlisi ikinci kattaki bir odadan çocuk ağlama seslerinin gelmesi üzerine yukarı çıktı. Kapıyı çaldığında kimsenin açmaması üzerine odaya giren görevli, Ferdane K'nin hareketsiz yattığını gördü. Durumun bildirilmesi üzerine olay yerine polis ekipleri sevk edildi. Olay yeri inceleme ekipleri, Ferdane K'nin iple boğularak öldürüldüğünü belirledi. Kadının 3 yaşındaki çocuğu polis tarafından koruma altına alındı. Kadının cansız bedeni otopsi yapılmak üzere Adli Tıp Kurumuna götürüldü. Aynı otelde kalan ve kimliği tespit edilen şüpheliyi yakalama çalışmaları sürüyor.
17 Ocak Malatya Yavuzselim Mahallesinde Nergis Beyaz dini nikahlı eşi Hüseyin Ördek tarafından boğazından bıçakla kesilerek katledildi. Yedi yaşındaki çocuklarının gözü önünde Nergis Beyaz' ı katleden Hüseyin Ördek' in daha sonra aynı bıçakla kendi boğazını kestiği anlaşıldı.Hastaneye kaldırılan çift, doktorların tüm müdahalelerine rağmen kurtarılamayarak yaşamını yitirdi. Ördek ve Beyaz çiftinin Adli Tıp Kurumu'ndaki işlemleri sürerken, Yedi yaşındaki çocuk, Çocuk İzleme Merkezi'nde (ÇİM) koruma altına alındı.
18 Ocak’ta İstanbul Arnavutköy’de Aygül Çakan, eşi Tacettin Çakan tarafından başından vurularak katledildi. 13 Ocakta gece saatlerinde Tacettin Çakan tarafından başından vurulan Aygül 5 gündür sürdürdüğü yaşam mücadelesini kaybetti.
18 Ocak’ta Silivri Mimar Sinan Mahallesinde yaşayan astım hastası Melek Güngörmüş evli olduğu erkek Süleyman Güngörmüş tarafından boğularak katledildi. Süleyman Güngörmüş çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderildi.
25 Ocak'ta Konyada yaşayan Merve Ay, sapık komşusu Abdullah T.nin telefonlu ve mektuplu tacizlerine dayanamayarak intihar etti. Merve Ayın şikayeti üzerine tutuklanan Abdullah T. 20 gün sonra serbest bırakıldı tahditlerine devam etti.
26 Ocak'ta Esenyurt’ta, kaldığı otelin 8. katından düşen 17 yaşındaki Zerda Curka’nın ölümü, Şüpheli ölümler arasında yerini aldı. Zerda Curka’nın daha önce cinsel saldırıya uğradığını iddia ederek polise şikâyette bulunduğu öğrenildi.
26 Ocak’ta Iğdır Merkez Karaağaç Mahallesi'nde yaşayan Dilan Kok boşanma aşamasında olduğu eşi Maruf Kok tarafından tabancayla başından vurularak, katledildi. Olay sonrası kaçan Maruf K.'nin yakalanması için polis ekiplerince çalışma başlatıldı.
27 Ocak'ta Mardin’in Midyad ilçesinde Esma Altunkaynak akrabası Ş. A. tarafından miras kavgası nedeniyle çıkan tartışmada silahla vurularak katledildi. Olayda Fahriye Altınkaynak ve Tuğba Altunkaynak yaralandı. Olayla ilgili Ş.A. gözaltına alındı.
28 Ocak'ta Samsun’da Arzu Aygün' ün Muhterem C. Tarafından katledildiği öğrenildi. Samsun Atakum ilçesinden 17 Aralık’tan beri kayıp olan Arzu’nun katili akrabası Muhretem C. suçunu itiraf ederek cesedin yerini gösterdi. Arzu Aygün’ün cesedi Samsun’un Terme ilçesinin Gökçeağaç mevkisinde sahil yolundaki ormanlık alanda çuval içinde çürümüş halde bulundu.
28 Ocak’ta İzmir’in Çiğli ilçesi Balatçık mahallesinde yaşayan Selma I. eşi Murat I. tarafından balta ile başından vurularak ağır yaraladı. Komşuların ihbarı üzerine olay yerine sağlık ve polis ekipleri sevk edildi. Sağlık ekipleri, ilk müdahalesini olay yerinde yaptıkları Selma I.'yı ambulansla Hastaneye kaldırdı. Tedavi altına alınan Selma I.'nın durumunun ağır olduğu öğrenildi. Olay yerinde suç aleti baltaya ulaşan polis ekipleri, daha sonra gözaltına aldıkları Murat I.’yı emniyete götürdü. Olayla ilgili soruşturmanın sürdüğü bildirildi.
28 Ocak'ta Gaziantep’in Şehitkamil ilçesinde yaşayan Feride Yılmaz evli olduğu erkek tarafından gördüğü fiziksel şiddetten kaçarak sığındığı baba evinde katledildi. Kızının intihar ettiğini iddia eden baba Halil T. ve evdeki dört kişi gözaltına alındı.
28 Ocak Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesine bağlı Hantepe mahallesinde yaşayan Mehmet Büyük, eşi Süryan Büyük ve kızını katletti. Olay sonrası kayıplara karışan katil zanlısı Büyük’ün bulunması için arama çalışmalarının başlatıldığı aktarıldı. Savcılık, olay ile ilgili kapsamlı soruşturma başlattı.
Kadına şiddet
15 Ocak'ta Anna Butim Bakırköy’de bir alışveriş merkezinde boşanma sürecinde olduğu eski eşi Mesut Öztürkmen tarafından saldırıya uğrayarak yüzü falçatayla kesildi. Anna Butim, yüzüne aldığı darbeler sonucu yaralanarak hastaneye kaldırıldı. Polis ekipleri tarafından gerçekleştirilen çalışmalar sonucu şüpheli Mesut Öztürkmen yakalanarak gözaltına alındı. Mesut Öztürkmen, emniyetteki işlemlerinin ardından çıkarıldığı adil makamlarca tutuklanarak cezaevine gönderildi.
16 Ocakta Konya’nın Karatay ilçesi Nakipoğlu Mahallesi'nde ikamet eden Ali Ay, kendisini kahvaltı yapması için uyandıran eşi Rukiye Ay ve 1,5 yaşındaki kızları Eylül’ün üzerine kaynayan su döktü. Vücudunda ikinci derece yanıklar oluşan Rukiye Ay tedavi için hastaneye kaldırıldı. Ali Ay’dan şikâyetçi oldu. Ali Ay olayın ardından ifadesi alınarak serbest bırakıldı.
28 Ocak'ta Bursa'da Mert E., çocuklarını alıp kendisini terk eden eşi Kader E.'nin, yanına gittiği kayınvalidesi Fatma M.yi önce darp etti ardından bıçaklayarak, yaraladı. Fatma M. hastanede tedavi altına alındı. Polis ekipleri ise kaçan Mert E.yi yakalamak için çalışma başlattı.
Taciz, Tecavüz ve istism
Mardin Kızıltepe ilçesinde 17 Ocak'ta sosyal medya ve haber kanallarına akıllara durgunluk veren bir olay yansıdı. Geçtiğimiz Temmuz ayında 17 yaşındaki yeğenine 2 gün boyunca tecavüz ettiği DNA raporuna da kanıtlanan sanık Osman Çur'un tutuksuz yargılanmasına karar verildi. Çur'un tahliyesini sevinçle karşılayan akrabaları davullu zurnalı kutlama yaptı. 17 yaşındaki yeğenine tecavüz ettiği DNA raporuyla kanıtlanan Osman Çur tutuksuz yargılanacak. Osman Çur'un , iddiaya göre üç yıl önce başka bir kadına da tecavüz ettiği iddia edildi.
28 Ocak'ta Hatay’ın İskenderun ilçesinde, kaçak olarak işletildiği belirtilen etüt merkezinde 12 yaşındaki öğrencisine 3-4 aydır cinsel tacizde bulunduğu iddiasıyla gözaltına alınan fizik öğretmeni M.D., mahkemece adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Kadın Cinayetleri Dava Takvimi
9 Ocak'ta İstanbul Anadolu adliyesinde Didem Mengü davası karar duruşması yapıldı. Abdulselam Günay, Didem Mengü' nün başına parke taşı ile vurmuş ardından da boğazını sıkarak öldürmüştü. Didem' in cansız bedenini bavula koymuş ve cesedi ortadan kaldıramadan suçüstü yakalanmıştı. Abdulselam Günay Kasten öldürme suçundan indirimsiz müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildi.
16 Ocak'ta Bakırköy Adliye Sarayın'da Gülay Bursalı’nın cinayet davası görüldü. 21 Mart 2016’da İstanbul’da cinsel saldırıdan kurtulmak için 10’uncu kattan atlayan Gülay Bursalı’nın ölümüne neden olan Mehmet Vural’ın cezası belli oldu. Olayla ilgili Cihan İssi ise hâlâ aranıyor. Tutuklu yargılanan Mehmet Vural kendisine yöneltilen suçlamaları reddederek beraatını istedi. Mahkeme sanık Mehmet Vural’a ‘kasten öldürme’ suçundan müebbet hapis cezası verdi. Vural’a ayrıca ‘cinsel saldırı’, ‘nitelikli yağma’ ve ‘kişiyi hürriyetinden yoksun kılma’ suçlarından 41 yıl hapis cezası verildi. Mahkeme, Vural’a verilen cezalarda herhangi bir indirim uygulamadı.
27 Ocakta İstanbul adliye sarayında Gülen Pamukçu davası görüldü. Sultangazi ilçesinde yaşayan bir çocuk annesi Gülen Pamukçu'yu defalarca bıçaklayarak öldürdüğü iddiasıyla müebbet hapis istemiyle yargılanan Ali Ulupınar'ın davasında, Gülen'in ağabeyi Bekir Pamukçu ifade verdi. Duruşmalar devam ediyor, davada henüz karar çıkmadı.
28 Ocakta Bakırköy adliyesinde Nursel Aris’in cinayet davası görüldü. İstanbul Küçükçekmece'de kendisinden ayrılmak isteyen Nursel Aris'i 3 el ateş ederek öldürdüğü gerekçesiyle verilen 18 yıl hapis cezasının, İstinaf tarafından bozulmasının ardından sanık Nizam Çınar yeniden hakim karşısına çıktı. Yapılan yargılamada, mahkeme heyeti sanık Nizam Çınar'ın "kasten öldürme" suçundan müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi
TARİHTE GEÇEN AY
08 Ocak 1998 yılında Karşıyaka Müftüsü Nadir Kuru'nun, İzmir'de Dr. Tibet Kızılcan'ın cenaze namazını kıldırırken ''İsteyen hanımlar namaza gelebilir'' sözleri üzerine kadınlar ilk kez erkeklerle saf tutarak cenaze namazı kıldı.
08 Ocak 1863 yılında Ellen Churchill Semple doğdu. Ellen Churchill Semple Amerikalı bir coğrafyacı ve Amerikan Coğrafyacılar Derneği'nin ilk kadın başkanı. Amerika Birleşik Devletleri'nde coğrafya disiplininin, özellikle insan coğrafyası çalışmalarının erken gelişimine önemli ölçüde katkıda bulundu. En çok antropocoğrafya ve çevrecilik alanındaki çalışmalarla ve " çevresel determinizm " tartışmasıyla yakından ilişkilidir.Üniversitesite okumak için Almanya'ya gitti. Bir kadın olarak, üniversiteye girmesi yasaklanmıştı, ancak beş yüz erkek öğrenciden oluşan bir sınıftaki tek kadın olarak derslerine katılmak için izin alabildi.
8 Ocak 1942'de balerin Gülcan Tunççekiç Kıraner Kırıkkale'de dünyaya geldi. Öğrenim hayatına Ankara'da başladı. 1951’de Ankara Devlet Konservatuvarı Bale Bölümü'ne yatılı öğrenci olarak kabul edildi. Türk Balesi'nin yaratıcısı Dame Ninette de Valois yönetiminde Molly Lake, Travis Kemp, Joy Newton ve Angela Bayley gibi efsanevi bale hocalarından eğitim alarak orta ve lise tahsilini konservatuvarda tamamladı. 1961 yılında okulun Bale Bölümü'nden mezun oldu. Konservatuvardan mezun olduğu yıl, Ankara Devlet Opera ve Balesi'nin sanatçısı olarak temsiller vermeye başladı. İlk resmi başbalerin unvanını 1963'te Uyuyan Güzel balesiyle aldı.
09 ocak 1857 yılında Anna Kuliscioff doğdu. Yahudi-Rus devrimci, feminist, anarşist, İtalya'da tıp eğitimi yapan ilk kadınlardan biridir. Anna Kuliscioff, sendikacı Maria Goia ile birlikte oy hakkının kadınları kapsayacak şekilde genişletilmesi mücadelesinde de aktif bir rol oynadı, öyle ki, onun desteğiyle, kadınların oy hakkı için Sosyalist Komite 1911'de doğdu. Ancak ertesi yıl, Giolitti'nin genel erkek oy hakkı kurumuna ilişkin çıkardığı ve diğer şeylerin yanı sıra otuz yaşına gelmiş okuma yazma bilmeyen insanlara da oy kullanma hakkını tanıyan bir yasa , kadınları oy hakkından dışlamaya devam etti.
09 Ocak 1908 yılında Simone de Beauvoir doğdu. Fransız yazar ve feminist filozoftur. Roman, felsefe politik ve sosyal deneme, biyografi ve otobiyografi yazarı, aynı zamanda gazetecidir. En önemli eseri 1949’da yazdığı, kadınların gördüğü baskıların bilimsel incelemesini yaptığı ve modern feminizmin temellerini kurduğu İkinci Cins (Le Deuxième Sexe) sayılabilir.
12 Ocak 2014 yılında Prof.Dr.Halet Çambel 98 yaşında vefat etti. Çambel akademik dünyanın farklı alanlarında yaratıcı öngörüsü, uygulamadaki başarıları ile öne çıkmıştır; arkeolog, korumacı, çevreci, eğitmen, dilbilimci, mimar, planlamacı, etnograf, düşünür gibi farklı bilimsel kimlikler ile tanınır. Türk akademik ortamında uluslararası açılımların simgesi olarak ünlenmiştir.Bilim dünyasında "Hitit hiyerogliflerinin çözüldüğü yer" olan Karatepe-Arslantaş'ta, Türkiye'nin ilk açık hava müzesini kuran kişidir.
13 Ocak 1898 yılında Emile Zola'nın L'Aurore gazetesinde yayımladığı J'accuse (İtham ediyorum) başlıklı açık mektup Dreyfus davasını kamuoyunun dikkatine taşıdı.
13 Ocak 1810 yılında Ernestine Rose doğdu. Amerikalı yazar. Elizabeth Cady Stanton ve Susan B. Anthony adlı düşünürlerle aynı dönemde yaşamış; kadınlara oy hakkı ve kölelik karşıtlığını savunmuştur. Amerika Birleşik Devletleri'nde kadın hakları hareketinin önde gelen üyeleri arasında sayılmaktadır. Ateist feminizm adlı akımın kurucusu olarak da tanınan Rose 1996'da National Women's Hall of Fame üyeliğiyle onurlandırılmıştır.
13 Ocak 1717 yılında Maria Sibylla Merian 70 yaşında öldü, Alman entomolog, bilimsel illüstratör ve natüralisttir. Merian, böcekleri doğrudan gözlemleyen ilk Avrupalı doğa bilimcilerinden biriydi.
14 Ocak 1841 yılında Berthe Morisot doğdu.İzlenimcilik akımının üyesi olan Fransız ressamdır. Uzun yıllar boyunca, -muhtemelen kadın olduğu için- küçümsenen Morisot, günümüzde artık izlenimci ressamların öncülerinden kabul edilmektedir. 1864 yılında, devlet tarafından desteklenen ve akademisyenlerin jüri olarak sergilenecek eserleri seçtiği Paris Salonu'na ilk defa resimleri kabul edildi. 1874'e kadar altı yıl daha Salon'a eserleri kabul edildi.
14 Ocak 1998 yılında Safiye Ayla 91 yaşında öldü. Türkiyenin ilk kadın Türk sanat müziği sanatçılarındı.
15 Ocak 1850 yılında Sofya Kovalevskaya soğdu. İlk büyük kadın rus matematikçisidir. Analiz, diferansiyel denklemler ve mekanik alanlarına birçok orijinal katkıda bulunmuştur. Kuzey Avrupa'da ilk kez tam profesörlük alan kadındır. Ayrıca bilimsel bir dergide editör olarak çalışan ilk kadınlardandır.
15 Ocak 1919 yılında Rosa Luxemburg öldürüldü. Polonya doğumlu Alman marksist politika teorisyeni, filozof ve devrimcidir. Daha genç yaşlarında sosyalizmle tanıştı ve dönemin solcu gruplarında yer aldı. Daha 18 yaşındayken içinde bulunduğu gruplar ve politik görüşü yüzünden İsviçre'ye kaçmak zorunda kaldı. 1889'da Zürih Üniversitesi'ne girdi. Burada felsefe, tarih, politika, ekonomi ve matematik öğrenimi gördü, hayatında büyük et
16 Ocak 1855’te Eleanor Marx doğdu. Karl Marx’ın kızı ve sekreteridir. Marksist yazar ve politik eylemcidir. Eleanor Marx, Birliğin dergisine kadın hakları konusunda çeşitli yazılar yayımladı ve Emekçi Kadın Sendikası kurulması yolunda çaba gösterdi, çeşitli grevlere katıldı. 1880`lerde oyunculukla da ilgilenen Eleanor, sanatın feminist ve sosyalist bir araç olduğuna inandı ve o yönde çalışmalar yaptı.
16 Ocak 1897 yılında Bedia Muvahhit doğdu. Türk tiyatro ve sinema sanatçısıdır. Sahneye çıkan ilk Türk kadınıdır. Kadıköy Terakki Mektebi ve Notre Dame de Sion Lisesi'nde okumuş ve küçük yaşta Fransızca ve Rumca öğrenmiştir. Öğrenimini sürdürürken o yıllarda kurulan Telefon Şirketi'nde çalışan ilk kadınlardan biri oldu. 1921'de Erenköy Kız Lisesi'nde Fransızca öğretmenliğine başladı. İlk filmi, 1923 yılında Muhsin Ertuğrul'un teklifiyle başladığı Halide Edip Adıvar'ın Ateşten Gömlek romanından sinemaya uyarlanan filmdir. 1923'te, Ceza Kanunu adlı oyunla sahneye çıkmasıyla tiyatro yaşamı da başlamış oldu. Sanat yaşamı boyunca 200'ün üzerinde oyunda ve sayısız sinema filminde rol aldı. 1987 yılında Devlet Sanatçısı unvanını aldı.
16 Ocak 1933 yılında Susan Sontag doğdu. Dünyaca tanınan Amerikalı deneme ve roman yazarı, kuramcı, eleştirmen ve insan hakları savunucusu. 2003'te Alman Yayıncılar Birliği’nin Geleneksel Barış Ödülü’nü kazandı.
16 Ocak 2015 yılında Afet Ilgaz öldü. İlk yazıları 1954 yılında Dünya gazetesinde yayımlandı. İstanbul, Yücel, Varlık, Yeditepe, Türk Dili ve daha birçok gazete ve dergide hikâye ve makaleleri yayımlandı. Annem Annem ve Toprak İnsanları eserleri televizyon dizisi olarak TRT'de yayınlanmıştır.
17 Ocak 1647 yılında Elisabeth Catherina Koopmann-Hevelius doğdu. İlk kadın astronomlardan biridir. Çalışma yaptığı 1.564 adet yıldıza ait kataloğu ve konumları tamamlanıp yayınladı. Alimler, diğer bilim adamlarına mektup yapmak için Latince öğrendi ve mektuplarını latince olarak gönderdi. Küçük gezegen 12625 Koopman ve Venüs'teki Corpman kraterinin adı onun isminden gelmektedir.
17 Ocak 1820 yılında Anne Brontë doğdu. İngiliz Edebiyatı’nın klasikleri arasına yerleşmiş eserleriyle tanınan üç kardeşin (Charlotte Brontë, Emily Brontë, Anne Brontë) en küçüğüdür.
18 Ocak 1886 yılında Kadınlar, Şükufezar dergisinde "saçı uzun aklı kısa" deyimine karşı mücadele başlattı. 1886 yılında Osmanlı Maarif Nazırı Münif Paşa’nın eğitimli kızı Arife Hanım tarafından çıkarılan,”Çiçek bahçesi” anlamına gelen ilk Müslüman kadın dergisi Şükufezar, “biz de varız ve var olmaya devam edeceğiz” görüşüyle hareket eden, ilk kadın dergilerindendir. Çocukluklarından beri duydukları “saçı uzun aklı kısa” deyime karşı dergi üzerinden başlattıkları mücadelede kadınlara çizilen sınırlara, dayatmalara karşı da bir mücadele olarak görülür. Osmanlı döneminde kadınlarla ilgili çıkan başka dergiler de vardı ama Şukufezar’ı özel yapan şey dergideki tüm yazıların kadınların olmasıydı. Arife Hanım’la birlikte Fatma Nevber, Münire, Fatma Nigar, Fatma Naima gibi isimler derginin kadın yazarlarıydı. Dergideki kadın yazarlar yazılarını eş ve babalarının isimleri ile değil kendi isimleriyle yazıyorlardı. Bulunduğu dönemin kadın dergi profili olan kadınlık, kadının rolü, ev ekonomisi, çocuk bakımı gibi alanların aksine; kadının okumasını, eğitilmesini öğütlemiş ve yol göstermiştir.
18 Ocak 1927 yılında Perihan Tedü doğdu. 1943 yılında Muhsin Ertuğrul'un açtığı sınavla İstanbul Şehir Tiyatrosu'na girdi. Şehir tiyatroları Çocuk bölümünde ilk Kahkaha piyesiyle sahne aldı. Daha sonra Ocak çekirgesi, Marianne’ın kalbi ve Yaprak dökümü'nde oynadı. 1947 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Bundan sonra profesyonelliğe adım attı. Suavi Tedü ile evlendi. Şehir Tiyatrolarında; Şafakta gelen kadın, Ağlayan kız, Fırtına, Veronalı iki centilmen, Faust, Yavru kartal, Otobüs durağı, Annemi hatırlıyorum, Aşk uyumaz, Âkif Bey gibi birçok oyunda rol aldı. 1960 yılında Kral Lear oyunu ile yönetmenliğe başladı. 1989 yılında Şehir Tiyatroları'ndan emekli oldu. Şehir Tiyatroları Yönetim Kurulu'nda iki dönem üyelik yaptı.
18 Ocak 2016 yılında Leila Alaoui 34 yaşında öldü. Fas asıllı Fransız fotoğrafçı ve video sanatçısıdır. Leila, kadın hakları odaklı çalışmalar üreten bir sanatçıydı. Fotoğraf çalışması için gittiği Burkina Faso'da el-Kaide tarafından düzenlenen bir suikast sonucu ağır yaralı olarak kaldırıldığı hastanede ölmüştür.
19 Ocak 1873 yılında Hamide Cavanşir Azerbaycan Kahrizli köyünde doğdu. Azeri hayırsever ve kadın hakları aktivisttir. 1907'deki Karabağ kıtlığı sırasında Hamide Cavanşir, açlık çeken köylülere un ve darı dağıttı ve iki yıl süren karşılıklı katliamlardan sonra yerel Ermeniler ve Azeriler arasında arabuluculuk yaptı. 1908'de memleketi Kahrizli'de bir karma eğitim okulu kurdu ve bu okul kız ve erkeklerin aynı sınıfta okuyabileceği ilk Azeri okulu oldu. 1910'da Cavanşir, şehrin Azeri soylularının kadın üyeleriyle birlikte Müslüman Kadınlar Kafkas Yardımsever Cemiyeti'ni kurdu. Sovyet Birliği döneminde bir çiçek hastalığı salgını sırasında aşı satın aldı ve Kahrizli halkına aşı yaptı.
20 Ocak 1758 yılında Marie-Anne Paulze Lavoisier doğdu. Fransız kimyagerdir. Filojiston teorisi üzerine çalışmalar yapmış ve oksijeni keşfetmiştir.
21 Ocak 1858 yılında Mélanie Bonis doğdu. Bilinen adıyla Mel Bonis, Fransız geç romantik dönem bestecisi. Solo ve dört el piyano, org parçaları, oda müziği, melodiler, koro müziği ve orkestra için çalışmalar dahil olmak üzere 300'den fazla eser besteledi.
21 Ocak 1924 Şefika Ahundova doğdu. Azerbaycan Devlet Konservatuvarına gitti, 1956'da Konservatuvarı bitirdi ve çok sayda popüler olacak şarkılar besteledi. Bununla yetinmeyip, Şark’ta ilk opera yazan kadın olarak tarihe geçti. ‘’Gelin Kayası’’ operasını 1972 yılında besteledi.
23 Ocak 1849 yılında Elizabeth Blackwell, tıp diploması alan ilk kadın oldu.
25 Ocak 1882 yılında Virginia Woolf doğdu. İngiliz feminist, yazar, romancı ve eleştirmendir. 1929 tarihli "Kendine Ait Bir Oda" feminist hareketin klasik bir kitabı olarak kabul edilir. Kadın hareketinin elden düşürmediği önemli kitaplardan biri olan Kendine Ait Bir Oda, Virginia Woolf’un belki de en kolay okunan kitabıdır. Çünkü konu çok somuttur: “Kadın ve Edebiyat.”
Erkeklerin kadınlara bıkıp usanmadan tekrarladıkları ‘ezeli’ ve de ‘ezici’ bir soru vardır: “Bizler kadar düşünme yeteneğiniz olduğunu ileri sürüyorsunuz. Madem öyle, neden Shakespeare gibi bir deha çıkaramadınız?” İşte Virginia Woolf bu ‘yakıcı’ soruya, tarihsel ilişkilerin kökenine inip kütüphane raflarında şöyle bir gezindikten ve de kısa bir kadın edebiyatı tarihçesi çıkardıktan sonra esaslı bir yanıt getiriyor. Ve şöyle sesleniyor kadınlara: “Para kazanın, kendinize ait ayrı bir oda ve boş zaman yaratın. Ve yazın, erkekler ne der diye düşünmeden yazın!..”
27 Ocak 1860 yılında Gabriele Possanner doğdu. Ülkesi Avusturya'da hekimlik yapan ilk kadındı.. Gabriele Possanner hekim olarak ilk görevini Bosna-Hersek'te yaptı. 1894'te Zürih Üniversitesi'nde tıp eğitimini tamamlamış olan Possanner, Avusturya'da hekimlik yapabilmesi için geçmesi gereken sözlü sınavı 1897'de vererek bu hakkı kazandı. Böylece Viyana Üniversitesi'nden tıp diploması alan ilk kadın olmuştu. Avusturya'da feminist araştırmalara verilen devlet ödülü, Gabriele Possanner Devlet Ödülü (Gabriele-Possanner-Staatspreis) olarak onun adını taşır. 1997'de verilmeye başlanan ödül, her iki yılda bir Federal Bilim ve Araştırma Bakanlığı tarafından dağıtılmaktadır.
27 Ocak 1878’de Olympe Démarez doğdu. Fransız avukat. Ülkesinin Kuzey bölgesindeki ilk kadın avukattır. Aynı zamanda Dunkerque şehir konseyine seçilmiş ilk kadın avujat olarak da bilinir. Yaşadığı dönemde nadir bir durum olarak, tamamen erkeklerin egemenliğinde olan alanlarda çalışmıştır.
27 Ocak 1944 yılında Mairead Corrigan dogdu. İrlandalı sosyal hizmet uzmanıdır. Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü'nün kurucusu ve 1976 Nobel Barış Ödülü'nün Betty Williams'la birlikte sahibi oldu.
27 Ocak 1922’da Nellie Bly 58 yaşında öldü. Amerikalı gazeteci Nellie Bly, gerçek adı Elizabeth Jane Indiana'da öğretmen okulunda eğitim gördü, 1879 yılında mezun oldu. 18 yaşında iken The Pittsburgh Dispatch gazetesinde yayımlanan ve kadınların yerinin evi olduğu, kadının iş hayatında yer almasını bir canavarlık olduğu gibi cinsiyetçi ifadeler içeren bir yazıya yanıt olarak yazdığı mektup, gazete idarecilerinin dikkatini çekti ve gazeteden iş teklifi aldı. Bu teklifi kabul ederek gazetenin ilk kadın muhabiri oldu. Bu sırada Nellie Bly takma adını kullanmaya başladı. Kadınların iş yaşamında karşılaştıkları kötü koşullar ortaya çıkarıp haber yapmak için bir işçi ile yer değiştirmek gibi yöntemleri ile tanındı. Ancak kadın olduğu için kendisinden sadece moda, dekorasyon gibi konularda yazması istenince işten ayrıldı.Serbest gazeteci olarak Meksika'ya gidip gazete için bu ülke hakkında bir yazı dizisi hazırlama teklifi kabul edilince altı ay kalmak üzere Meksika'ya gitti. Makalelerinden birinde Meksika hükûmeti aleyhinde eleştiride bulunan bir gazetecinin tutuklanmasına karşı çıktı için sınır dışı edilerek Amerika’ya döndü. Meksika yazılarını 1888'de kitap haline getirdi.
ABD'ye döndükten sonra New York City'e yerleşti ve Joseph Pulitzer'in New York World gazetesi için çalışmaya başladı. Bu gazetedeki ilk işi, "akıl hastası bir kadın" kılığında Blackwell Kadın Akıl Hastalıkları Hastane’sine girip içerideki koşulları gözlemlemek idi. Ruhsal bunalımda olan bir amnezi hastasıymış gibi davranarak doktorları kandırmayı başardı ve hastaların olumsuz koşullarını su yüzüne çıkaran "Deliler Evinde 10 Gün" adlı yazı dizisiyle sansasyon yarattı. Akıl Hastanesinde yaşadıkları daha sonra kitap oldu. Yazı dili, günümüzde eleştirilen Sarı gazetecilik kavramını ortaya çıkartan tartışmaların da başlangıcı oldu. 2016 yılında olay filme de uyarlandı.
28 ocak 1873’te Colette (Sidonie-Gabrielle) Fransız oyun yazarı doğdu. 20. yüzyılın ilk yarısında Fransız edebiyatında tarzıyla çığır açan kadın romancı olarak anılır. Fransız oyun yazarı. 1944'te kaleme aldığı Gigi adlı eseriyle bilinir.
''Yazmak! Yazabilmek! bu ne demektir, bilir misiniz? Beyaz bir kağıt önünde uzun uzun hayale dalmak, rüyada gibi bir şeyler karalamak, siyah bir mürekkep lekesi etrafında dolaşan, tam yerini bulamadan bir kelimeye saplanıp kalan, onu hayali bir böcek, kanatlanmış bir kelebek, peri halinde, okunabilir bir kelime şeklinden çıkarıncaya kadar tırmalayan, oklarla dolduran, antenlerle, pençelerle donatan kalem oyunlarına dalmak'' Colette (Avare Kadın; sayfa, 14-15)
28 OCAK 2002 yılında Ayşenur Zarakolu öldü. Yayıncı, yazar ve insan hakları savunucusuydu. Eşi Ragıp Zarakolu ile Belge yayınevinin kurucu ortağıydı ve 1980'lerde ülkede böyle bir pozisyona sahip ilk kadın olan kitap dağıtım şirketi Cemmay'ın müdürü oldu. Zarakolu'nun yayınları, onu basın kanunlarıyla sık sık çatışmaya soktu. 1997'de The New York Times , Zarakolu'yu "Türkiye'nin basın yasalarına en acımasız meydan okuyucularından biri" olarak tanımladı . Yayınları nedeniyle birçok kez hapse atıldı, Uluslararası Af Örgütü tarafından vicdan mahkumu ilan edildi.
28. Ocak 2012 yılında Keriman Halis Ece 99 yaşında öldü. Piyanist, model ve Türkiye'nin ilk dünya güzeli. Keriman Halis, 1932 yılında Belçika'da düzenlenen güzellik yarışmasında birinci seçildi ve Kâinat Güzeli, Zarafet Güzeli unvanları ile anılmaya başladı.
29 Ocak 1957 - Evli Kadınların Uyrukluğu sözleşmesi imzaya açıldı. Türkiye bu sözleşmeyi onaylamadı.
Yabancıyla evlenen kadının, kocasının uyrukluğunu alması, XIX. yüzyılın sonuna kadar, bütün hukuk sistemlerince genellikle kabul edilen bir kural olmuştur. Klasik ya da geleneksel olarak adlandırılabilecek olan bu kuralın uygulanması, iki temel -ve tartışılmaz sayılan ilkeye dayandırılıyordu: 1 - Kocanın, evlilik birliğinin başı (başkanı) sayılması; 2- Aile bireylerinin ayni uyrukluğa sahip olmaları gerektiği (Ailede uyrukluk birliği)
Birbirleriyle ilişki içinde olan bu iki ilkeye göre, ailede uyrukluk birliği; aile bireylerinin, ailenin başı olan kocanın uyrukluğunda birleşmeleriyle sağlanmalıydı. Bunun sonucu olarak; karı ile koca arasında uyrukluk farkının söz konusu olabileceği durumlarda, karının, kocasının uyrukluğunu izlemesi gerektiği kabul ediliyordu. Bir toplumsal birim olarak ailenin yaşamını ilgilendiren konularda son karar yetkisini kocaya tanıyan bu anlayış, Roma hukukundan miras kalan aile kavramından kaynaklanmaktaydı. Gerek Avrupa kıtasında gerek dünyanın başka bazı bölgelerinde etkisini gösteren bu anlayışa göre, hiyerarşik bir grup sayılan ailenin yapısı iki temel hukuksal kuruma dayanmaktaydı: Babalık yetkisi ve kocalık yetkisi Aile içi güç ilişkilerinin hukuksal belirleyicisi olan bu iki yetki, tanımları gereği yalnız erkeklerce kullanılabilecek nitelikte olduğuna göre, ailede cinsler arası eşitlik değil, kadınlar aleyhine eşitsizlik ilkesi egemendi. Bu ilkenin bir dayanağı veya sonucu da; kadının, evlenmekle kocasının otoritesine bağlı ve yeteneği sınırlı (mahdut ehliyetli) bir kişi sayılmasıdır
31 Ocak 1961 yılında Filiz Kerestecioğlu doğdu. Hukukçu ve feminist siyasetçidir.Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden 1984 yılında mezun olmuştur. 1987'de serbest avukat olarak çalışmaya başlamıştır. 1991-92 yıllarında İsviçre'de Nokta Dergisi'nin temsilciliğinde çalışmış ve bu süreçte İsviçre'de Türkçe ve İngilizce dil öğretmenliği de yapmıştır. 1995 yılında "Kadınlar Vardır" belgesel filminin yapımında görev aldı ve "Kadınlar Vardır" adlı şarkının söz yazarı ve bestecisi olmuştur. İstanbul Barosu'nda Kadın Hakları Uygulama Merkezi kurucu üyesi olmuş ve Dış İlişkiler Komisyonu Sekreterliği yapmıştır. 2004-2012 yılları arasında Güncel Hukuk Dergisi'nde Yazı İşleri Müdürü olarak çalışmıştır. 25. ve 26. dönem HDP İstanbul 2. bölge milletvekilidir. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Türk Grubu üyesidir. AKPM Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Komisyonu 3. başkan yardımcısıdır.
