Rusya’yı Kırım yarımadasından ayıran Kerç Boğazı’nda Rus Sahil Güvenlik Botları, Ukrayna’ya ait 2 küçük savaş gemisi ile 1 römorköra ateş açtı, gemilerin önlerini kesti.
Açılan ateş sonucu Ukrayna savaş gemilerindeki 6 asker yaralandı. Gemilerin Azak Denizi’ni Karadeniz’e bağlayan dar Kerç Boğazı’ndan geçmelerine izin verilmedi.
UKRAYNA’DAN SIKIYÖNETİM KARARI
Gerilim üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroshenko savaş kabinesini topladı. Poroshenko’nun başkanlığında toplanan kabine 60 günlük sıkıyönetim kararı aldı. Meclis’in kararı onaylaması bekleniyor.
Rus Sahil Güvenlik botları Ukrayna’ya ait 3 gemiyi kıyıya çekti ve sınır ihlaline ilişkin soruşturma başlattı.
Kiev’den gelen açıklamada da; “Berdiansk savaş gemisi ile römorkör kıyıya çekilirken, Nikopol savaş gemisine istilacılar eşlik ediyor. 6 Ukrayna askeri yaralandı.” denilerek Moskova’nın geçtiği bilgi doğrulandı.
Ukrayna savaş gemilerine yardım için ters yönden, Berdiansk limanından, kalkan 3 Ukrayna savaş gemisi de geri döndü. Gerilimin büyümesinin önüne geçildi.
OLAYLAR NASIL GELİŞTİ?
Ukrayna’nın Odessa limanından kalkan 2 küçük savaş gemisi ile bir römorkör Kerç Boğazı’ndan geçerek Azak Denizi’ndeki Mariupol limanına gitmek istedi.
Gemiler, Kerç Boğazı’na yaklaştığında Rus Sahil Güvenlik Botları tarafından önleri kesildi.
Rus Sahil Güvenlik Botu, Ukrayna römorköruna burun tarafından kontrollü çarparak gemilerin boğazdan geçerek ilerlemesini engelledi. Rus gemilerinden Ukrayna botlarına açılan ateşte 6 Ukrayna askeri yaralandı.
Sıcak temas sonrası Rusya, Kerç Boğazına yapılan köprünün alt geçişini devasa bir gemiyle kapatarak Azak Denizi’ne doğru gemi geçişlerini engelledi.
Gemilerin sıcak teması sonrası Rus askeri helikopterleri ve savaş uçakları Kerç Boğazı’nda alçaktan uçuş yaptı.
HER İKİ ÜLKE BİRBİRLERİNİ PROVOKASYON İLE SUÇLUYOR
Moskova, Ukrayna gemilerini geçici olarak kapatılan Rus karasularını ihlal etmek ve yasa dışı şekilde Rus kıta sahanlığına girmekle suçluyor.
Moskova, yerel saatle sabah 07.00 itibariyle bölgeyi geçici olarak gemi geçişlerine kapattıklarını söylüyor.
Kiev ise Moskova’nın öne sürdüğü geçici olarak kapatılan Rus karasularından öğlen vakti Karadeniz Donanmasına ait Amiral Zakharov mayın temizleme ve 2 Rus Sahil Güvenlik gemisinin serbestçe geçtiğini paylaştı.
Kiev yönetimi, Karadeniz Donanmasına ait gemilerin geçmesini, bölgenin geçici olarak geçişlere kapatılmadığının ispatı olduğunu savunuyor ve Rusya’yı provokasyonla suçluyor.
Ukrayna Deniz Kuvvetleri ayrıca gemilerin geçişi ile ilgili Rusyayı önceden bilgilendirdiklerini söylüyor.
SORUŞTURMA BAŞLATILDI, GEMİLER RUSLARIN KONTROLÜNDE
Gemilerin önünün kesilmesi üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Poroshenko savaş kabinesini topladı.
Ardından Azak Denizi kıyısındaki Berdiansk limanından 3 Ukrayna savaş gemisi Kerç Boğazı’na doğru yola çıktı.
Ancak daha sonra bu 3 gemi de çıktıkları limana geri döndü, gerilim daha fazla büyümeden kontrol altına alındı.
Rus İstihbaratı FSB, Ukrayna gemilerinin Rus karasularını ihlal etmesine ilişkin soruşturma başlattı. Kıyıya çekilen gemilerdeki Ukrayna askerlerinin sorgusu sürüyor.
UKRAYNA’DA YAKLAŞAN SEÇİMLER
Moskova, Poroshenko’yu yaklaşan seçimler öncesi popülaritesini artırmak için provokasyon yapmakla suçluyor.
İki ülke arasındaki gerilimin, 2014 yılında Ukrayna’da yönetimi değiştiren Meydan Olayları’nın yıldönümüne denk gelmesi dikkatlerden kaçmadı.
Kiev’deki sivil ayaklanma ile dönemin Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ülkeden kaçarak Rusya’ya sığınmıştı.
Olaylarda yüzden fazla gösterici keskin nişancıların hedefi olmuş, hayatını kaybetmişti.
ULUSLARARASI TEPKİLER
Avrupa Birliği Rusya'ya "Kerch Boğazı'ndan geçiş özgürlüğünü sağlaması" çağrısında bulundu ve "tüm tarafların çok itidalli davranmasını" istedi.
NATO ise "Ukrayna'nın egemenliğini ve karasularını kullanma hakları da dahil toprak bütünlüğünü tamamen desteklediğini" belirtirken, Rusya'nın Azov Denizi'ndeki Ukrayna limanlarına sorunsuz erişimi sağlaması gerektiğini" bildirdi.
OLAYIN ARKA PLANI
Sığ Azov Denizi Kırım'ın doğusunda ve Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından ele geçirilen Ukrayna topraklarının güneyinde.
Kuzey kıyılarındaki iki Ukrayna limanı Berdyansk ve Mariupol, buğday ve çelik ihracıyla, kömür ithali açısından önemli.
2003'te Rusya ve Ukrayna arasında yapılan anlaşma, iki ülkenin gemilerinin de özgürce bölgede seyredebilmesini öngörüyor.
Ancak Rusya geçtiğimiz günlerde Ukrayna limanlarına giren ve çıkan gemileri aramaya başladı. Bu ay başında AB bu konuda önlemler alınacağı uyarısı yapmıştı.
Aramalar, Ukrayna'nın geçen Mart'ta bir balıkçı teknesine el koymasıyla başlamıştı. Moskova, Ukraynalı radikallere dikkat çekerek, aramaların güvenlik nedeniyle gerekli olduğunu savunuyor.
