Bugün; ça?da? Türk ?iirinin kurucusu, Vedat Türkali’nin “Önce her ?ey Nâz?m Hikmet’ti” diyerek kendisine rehber ald???, Neruda’n?n arkada??, Ritsos’un “Ya?? küçük ama ?iiri benden büyük” diyerek selamlad??? dünya ?airi Naz?m Hikmet’in aram?zdan ayr?l???n?n ölüm y?ldönümü.
Anadolu’da bir köy mezarl???na gömülmek istiyordu. Memleket hasretiyle daralan yüre?i elli yedi y?l önce bugün Moskova’da durdu. “Onlar ki” diye ba?layan ?iirine at?fta bulunarak söylemek gerekirse çok ?ey söylendi ona dair, dünya durdukça da söylenecek ama en iyisi sözü kendisine b?rakmak, onu kendi ?iiriyle yad etmek.
Ölüm y?ldönümünde büyük ustay? “Otobiyografi” ?iiri ve ?iire e?lik eden foto?raflar?yla birlikte an?yoruz.
OTOB?YOGRAF?
1902’de do?dum
do?du?um ?ehre dönmedim bir daha
geriye dönmeyi sevmem.
üç ya??mda Halep’te pa?a torunlu?u ettim
on dokuzumda Moskova’da komünist Üniversite ö?rencili?i
k?rk dokuzumda yine Moskova’da Tseka-Parti konuklu?u ve
on dördümden beri ?airlik ederim.
kimi insan otlar?n kimi insan bal?klar?n çe?idini bilir
ben ayr?l?klar?n
kimi insan ezbere sayar y?ld?zlar?n ad?n?
ben hasretlerin
hapislerde de yatt?m büyük otellerde de
açl?k çektim açl?k grevi de içinde ve tatmad???m yemek yok gibidir
otuzumda as?lmam? istediler,
k?rk sekizimde Bar?? madalyas?n?n bana verilmesini
verdiler de
otuz alt?mda yar?m y?lda geçtim dört metrekare betonu
elli dokuzumda on sekiz saatte uçtum Pra?’dan Havana’ya.
Lenin’i görmedim nöbet tuttum tabutunun ba??nda 924’te
961’de ziyaret etti?im an?tkabri kitaplar?d?r
partimden koparma?a yeltendiler beni
sökmedi
y?k?lan putlar?n alt?nda ezilmedim
951’de bir denizde genç bir arkada?la yürüdüm üstüne ölümün
52’de çatlak bir yürekle dört ay s?rt üstü bekledim ölümü
sevdi?im kad?nlar? deli gibi k?skand?m
?u kadarc?k haset etmedim ?arlo’ya bile
aldatt?m kad?nlar?m?
konu?mad?m arkas?ndan dostlar?m?n
içtim ama ak?amc? olmad?m
hep aln?m?n teriyle ç?kard?m ekmek param?, ne mutlu bana
ba?kas?n?n hesab?na utand?m yalan söyledim
yalan söyledim ba?kas?n? üzmemek için
ama durup dururken de yalan söyledim
bindim tirene, uça?a, otomobile,
ço?unluk binemiyor.
operaya gittim,
ço?unluk gidemiyor ad?n? bile duymam?? operan?n
ço?unlu?un gitti?i kimi yerlere ben de gitmedim 21’den beri
camiye kiliseye tap?na?a havraya büyücüye,
ama kahve fal?na bakt?rd???m oldu
yaz?lar?m otuz k?rk dilde bas?l?r
Türkiyem’de Türkçemle yasak
kansere yakalanmad?m daha
yakalanmam da ?art de?il
ba?bakan filân olaca??m yok
merakl?s? da de?ilim bu i?in
bir de harbe girmedim
s???naklara da inmedim gece yar?lar?
yollara da dü?medim pike yapan uçaklar?n alt?nda
ama sevdaland?m altm???ma yak?n
sözün k?sas? yolda?lar
bugün Berlin’de kederden gebermekte olsam da
insanca ya?ad?m diyebilirim
ve daha ne kadar ya?ar?m,
ba??mdan neler geçer daha
kimbilir.
11 Eylül 1961, Do?u Berlin