8 Mart’ın Ardından: Tarih Yazıp Figüran Olmayan Kadınlar

Gamze Şimşek

13 Mart 2020
8 Mart’ın Ardından: Tarih Yazıp Figüran Olmayan Kadınlar

Birle?ik Metal ?? Sendikas? Kad?n Komisyonu'nun 8 Mart feminist gece yürüyü?ünün hükümet yetkilileri taraf?ndan engellenmesinin hemen ard?ndan tutum belgesinin aç?klamas? ve sendika kad?n komisyonunun “kad?n dayan??mas? ya?at?r, yan?n?zday?z” pankart?, kad?n mücadelesinde s?n?f hareketinin duyarl? ve kararl?l???n? yans?tmas? aç?s?ndan çok önem ta??yordu.

Bir kez daha ya?ayarak deneyimledik ki, kad?nlar ak?llar?na koyduklar?n? yapmaktan asla geri durmuyorlar. Tüm düyada kutlanageldi?i gibi 8 Mart Dünya Emekçi Kad?nlar Günü Türkiye’de de kutlan?yor. Buna ek olarak 2003 y?l?ndan beri Taksim’de ?stiklal Caddesi’nde feminist gece yürüyü?ü düzenleniyor. ?çinde her türlü renklili?i bar?nd?ran, zekice haz?rlanm?? döviz ve pankartlar?yla patriyarkaya kar?? hayk?r?yor kad?nlar. Boyun e?meyece?iz diyorlar, sizden korkmuyoruz diyorlar, biz bu alanlara gelmezsek katledilen kad?n karde?lerimize ne deriz diyorlar. Ve kad?nlar?n bu istikrarl? biraraya geli?leri, düzen d??? davran??lar?, ak?l s?n?rlar?n? zorlayan cesaretleri  birilerini öyle korkutuyor ki... 

8 Martlarda kad?nlar?n k?rm?z? çizgisi olan Taksim Meydan?'na ç?kan tüm yollar kapat?l?yor, polisler konu?land?r?l?yor, gaz s?kmak için helikopterler havada gövde gösterisi yap?yor. 

Kad?nlar m??

Ahh o direngen kad?nlar, kozadan ç?kan kelebek misali tüm ara sokaklar? zorlayan kad?nlar... Evet 2020 y?l?nda da t?pk? 2019 y?l?nda oldu?u gibi kad?nlar?n gece yürüyü?ünü engelledi hükümet yetkilileri, ho? zaten ?çi?leri Bakan? Süleyman Soylu, “kad?nlar her yerde  toplanabilirler, ?stiklal Caddesi hariç” diyerek gece yürüyü?üne müsaade etmeyeceklerininin sinyalini günler öncesinden vermi?ti.  Peki ne oldu, yani ne geçti ellerine bu yürüyü?ü engelleyince? Ben söyleyeyim, Kad?köy’de dayan??ma ve birlik ruhuyla r?ht?m meydan?ndan tüm dünyaya sözlerini ileten kad?nlar gruplar halinde vapurlara binip, kah Be?ikta?’ta, kah Karaköy’de indiler. Her bir grup kendine göre bir rota belirleyip Taksim'e ç?kan yollar? denediler ve  birer iki?er gelen kad?nlar,  S?raselviler'de topland?lar... 

Uzun süre polisle müzakereler yap?lmas?na ra?men, Taksim'e ç?k??? engellenen kad?nlar saatlerce öfkenin içlerinde biriktirdi?i co?ku ile yerlerinden k?m?ldamadan ?srarla sloganlar?n? hayk?rd?lar, "kad?nlar birlikte güçlü" diye. Taksim’e ç?kamad?lar belki ama S?raselviler’den Karaköy’e inene kadar ç?kard?klar? seslerlerle ba?ta Türkiye'deki kad?nlar olmak üzere tüm dünya kad?nlar?na ç??l?klar?n? ula?t?rd?lar...

Birle?ik Metal-?? Sendikas? ‘Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Tutum Belgesi’ yay?nlad?

Feminist gece yürüyü?ünün engellenmesinden hemen 1 gün sonra 9 Mart tarihinde Birle?ik Metal-?? Sendikas?, yay?nlad??? ‘Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Tutum Belgesi’ ile yürütülecek tüm faaliyetlerde sendikan?n tüm organlar?n?n toplumsal cinsiyet e?itli?ine duyarl? bir anlay??la hareket edece?ini taahhüt etti. Sendika bu belgeyle, hem bünyesinde hem de örgütlü oldu?u i?yerlerinde e?itlikçi bir ortam yaratmak için Toplumsal cinsiyet e?itli?ine ili?kin fark?ndal?k yaratmak amac?yla kendi üyeleri aras?nda çal??malar yapmak, kad?na yönelik ?iddet ve cinsel taciz ile ilgili bilgilendirme, rehberlik ve sorun çözme konusunda kolay ula??labilir mekanizmalar? olu?turmak, Sendika faaliyetlerini hayata geçirirken ara?t?rma, e?itim, toplant?, eylem, etkinlik ve yay?n süreçlerinde toplumsal cinsiyet e?itli?ine ayk?r? söz ve ifadeler kullan?lmamas?, tutum ve davran??lar?n gösterilmemesi yönünde gerekli önlemleri almak, hem sendikan?n her kademesindeki yöneticilerinin, uzmanlar?n?n, çal??anlar?n?n ve üyelerinin hem de toplumun konferans, seminer, toplant? vb etkinliklerle konuya ili?kin bilgilendirilmesine yönelik e?itici çal??malar yap?lmas?n? sa?lamak  gibi hususlar? tahahhüt etti. 

Birle?ik Metal ?? Sendikas? Kad?n Komisyonu'nun 8 Mart feminist gece yürüyü?ünün hükümet yetkilileri taraf?ndan engellenmesinin hemen ard?ndan tutum belgesinin aç?klamas? ve sendika kad?n komisyonunun “kad?n dayan??mas? ya?at?r, yan?n?zday?z” pankart?, kad?n mücadelesinde s?n?f hareketinin duyarl? ve kararl?l???n? yans?tmas? aç?s?ndan çok önem ta??yordu.

“Kad?n avukatlar olarak isyanday?z, art?k beklemeye tahammülümüz yok'

Feminist gece yürüyü?ü’nün engellendi?i 8 Mart tarihinden hemen iki gün sonra 10 mart tarihinde, Kad?n Avukat dayan??mas? yarg?da cinsiyetçili?e son verilmesi için erkek ?iddetine kar?? somut ad?mlar atacaklar?n? belirterek “yarg?da cinsiyetçili?e son verin” diyerek tutum belgesini okudu. Bas?n aç?klamas? Diren Cevahir ?en taraf?ndan okundu. Aç?klamalar?na 8 Mart? selamlayarak ba?layan avukatlar; “Kad?n avukatlar olarak isyanday?z, art?k beklemeye tahammülümüz yok'', diyerek barolar?n disiplin kurullar?n? çal??maya davet ettiler.

Feminist gece yürüyü?ünün engellendi?i 8 Mart tarihinden hemen iki gün sonra, 10 Mart tarihinde Kar?? Mahalle twitter sayfas?ndan bir video yay?mland?. 8 Mart 2020 eylemlilik  görüntüleri ile bezenmi? bu muazzam  videodan bir ç??l?k ula?t? bizlere... 

“Ac?tt???n?z kad?nlardan korkun, biriktirir patlar?z, ac?lar? büyük olanlar?n öfkesi büyük olur” 

CHP'li kad?n vekiller: ?tirazim?z var

Ve 8 Mart’tan 3 gün sonra, 11 mart 2020 tarihinde CHP'li 15 kad?n milletvekili TBMM Genel Kurulu'nda '?tiraz?m?z var' ba?l?kl? metni okudu. Vekiller, "Durun ve bir dakika dinleyin. Bize dayatt???n?z gündemin d???nda, tüm kad?nlar ad?na söyleyecek sözümüz var" dedi.

"Durun ve bir dakika dinleyin. Bize dayatt???n?z gündemin d???nda, tüm kad?nlar ad?na söyleyecek sözümüz var. Reva gördü?ünüz hayatlar?n, yasaklad???n?z sokaklar?n, hapsetti?iniz evlerin, sahiplendi?iniz bedenlerin, uygun gördü?ünüz rollerin üstüne, edecek iki çift laf?m?z var! F?trat diyerek e?itli?i yok sayan zihniyetinize, siyasi ç?karlar?n?za göre verdi?iniz hükümlerinize, itiraz?m?z var! Eme?imizin sömürülmesine, toplumsal cinsiyet e?itsizli?ine, itiraz?m?z var! Verdi?iniz sözleri tutmaman?za, yasalar? etkin uygulamaman?za, itiraz?m?z var! Her gün en az bir k?z karde?imizi hayattan kopartman?za, itiraz?m?z var! Durdurmad???n?z ?iddeti; erkeklik ve hamaset söylemleriyle me?rula?t?rman?za isyan?m?z var! Ve bilin ki; ?iddetsiz, sava?s?z, özgür ve e?it bir dünyay?, size ra?men var edecek kad?nlar var! Biz var?z..."

8 Mart'tan sonraki ilk 3 günde bu geli?meler olmu?ken Bandista grubunun  "Olur olmaz" ?ark?s?ndaki “Cinayetinize sessiz kalmaz, yast?k de?ildir kö?ede durmaz. Kol k?r?lsa yen içinde kalmaz, tarih yazar figüran olmaz”  sözlerinden hareketle,  hepiniz ad?na ben soray?m o halde ?u soruyu , 8 Mart feminist gece yürüyü?ünü engellemeye çal??arak kad?nlar? Taksim'e ç?kartmad?n?z da ne oldu? Sorunun cevab? çok basit asl?nda, kad?nlar dillerindeki öfkeyi yüreklerine , dövizlerindeki sloganlar? zihinlerine kaz?yarak, kald?klar? yerden ama daha inançl?, daha kararl? ve en önemlisi daha birle?ik ve ço?ulcu olarak devam ettiler çal??malar?na...

Ve 8 Mart'tan 1 gün sonra,  Gazete Duvardaki kö?esinde ?rfan Aktan ?öyle yaz?yordu: Türkiye’nin Ana Muhalefeti Kad?n Hareketi’dir.

Yazarın Dİğer Yazıları

  1. Çölde Vaha Misali Bir Etkinlik
    ''Bir yer düşünün; cep telefonu, bilgisayar, cüzdan gibi eşyaların çadırların önündeki masalara bırakıldığı, masanızdaki bir tava menemene gelen geçenlerin ekmek bandırıp yollarına devam ettikleri, bir yer düşünün herkesin tanısın tanımasın…
  2. Afetler Ayrımcılık Yapmaz, İnsanlar Yapar
    Depremlerde, cinsiyetlerinin savunmasızlığından ötürü kadınların karşılaşabileceği sorunlar çok daha fazladır ve unutmayalım ki bu deprem, küresel cinsiyet eşitsizliği sıralamasında 156 ülke arasında 133. sırada yer alan Türkiye’de gerçekleşti. Afetler ayrımcılık…
  3. Afgan kadınlar köleyken biz özgür olabilir miyiz?
    “15 Ağustos 2021 sonrasında her şey gözlerimin önünde oldu: 20 yıldır uğruna çalıştığımız bir demokrasi 24 saat içinde yerle bir oldu. Açıklığa kavuşturmak istediğim bir nokta var: Afganistanlı kadınların başına gelenler her…
  4. Suçlu bulundu : İç Barışı Tehdit Eden Kadınlar!
    “Ey insanlık dinle ve anla. On ikiye beş kaldı, aç gözünü tetikte ol, hırsız çaldı zamanı. Gel Pazar günü saat üçte, öğren de kurtar canını.” Michael Ende’nin, dinlemeyi bilen küçük…
  5. Kafeslere sığmayan bedenler
    Dürüst olalım, bir gün zayıflarım diye sakladığın o elbisenin içine on yıldır giremiyorsan, ne olur biraz gerçekçi ol ve içine girebileceğin başka bir elbise al da, ruhun da, gardırobunda ferahlasın.…
  6. Savaş, Hafıza ve Toplumsal Cinsiyet
    Dün Sırbistan, Japonya, bugün Rusya ya da yarın herhangi başka bir yer. Ülkeler değişir ama asla değişmeyense eril zihniyetin savaş meydanlarındaki tezahürüdür. Bir bakmışsınız bugün kurban gibi görünen bir ulus,…
  7. Eril Aktörlerin Yitik Kurbanları
    Kadınları namus, ahlak ve sadakat kemerleriyle eve bağlayan Nazilerin erkeklerinin lugatlarında sadakat, sadece birer propaganda aracıymış tabi ki. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi’nin liderlerinden Heinrich Himmler’in sekreteri Hedwig Potthast ile…
  8. Dünya emekçi kadınlar gününde elleri düşünmek
    Hey sen, oradaki… Ne yapıyorsun ellerinle? Tıkış pıkış bindirildikleri arabada Corona önlemlerine uyulmayıp, maske takılmamasına itiraz ettiği ve bu olayı görüntülemeye çalıştığı için gözünün kör olmasına neden olduğun 60 yasındaki…
  9. Metaverse dünyasında kadınlar ve taciz.
    Gece dışarı çıkma, kalabalıklara karışma, onu bunu giyme derken şimdi de sanal âlemde kimliğini gizle. Peki, ama neden? Kadınlar bin yıllardan beri kendilerine reva görülen sessizlik ve toplumun dışında tutulmayla…
  10. Sen Ne Çektin Be Havva
    Sen ne çektin be Havva… Canın çekti bir elma yedin. Sonra Âdem’e de ikram ettin. Âdem de hayır demeyip yedi. Üstüne kovuldun cennetten ama ikramiye sana kaldı, o gün bir…
  11. Başarılı kadınların enselerinde vızıldayan erkekler
    Tamer Karadağlı Türkiyeli izleyiciler tarafından kültürel kodlarımızın bir tezahürü olan taş fırın erkeği tiplemesi ile akıllarda kalmış bir sanatçıdır.  Yaşanan böylesi bir olayda,  taş fırın erkek kimliğinden soyunup sanatçı kimliğine…
  12. Özgürlüğe Pedallayın Kadınlar!
    Sufrajetlerin önemli ismi Susan Anthony: “Bisikleti yönetmeyi başaran bir kadın, hayatı da yönetmeyi başaracaktır” sözü ile kadınların bisiklet mücadelelerine verdiği destek ile güç katmış ve  “Dünyadaki kadınların eşit haklara ulaşması…
  13. Kadın Katillerini Yetiştiren Kim?
    Her gün en az 3 kadının öldürüldüğü, kadın katillerinin korunduğu, kadınların yaşam haklarını savunmak için kuş misali çırpındıkları bir ülkede yukarıdaki sözleri söyleyenin bir kadın olmamasını çok isterdim ama gene…
  14. Kadınların Sahnesi Yeni Başlıyor
    Son zamanlarda tüm dünya kadınlarını da içine alarak belki, ama en çok da kendi ülkemin kadınlarını düşününce görüyorum ki, hep kanlı oyunların başrolünü oynamak biz kadınlara düşüyor. Ve maalesef ki,…
  15. Makbul Analık Sorgusu
    Makbul Analık Sorgusu
    9 Şubat 2021
    Aile yapısının sağlamlığının göstergesi, AKP hükümetinin 2012-2019 yılları arasında %1400 artış göstermiş olan kadın cinayetleri midir? Evlenme oranları azalırken, boşanma sayılarının her geçen gün hızla artış göstermesi midir? Yoksa, aile…
  16. Bir Sonra Katledilecek Kadın Ya Sen İsen?
    Evet, bir sonrakinin sen olma olasılığı çok yüksek, senin olası katilinin de bir kravat, iki pişmanlıkla davasının en kısa sürede kapanması da çok olası. Velev ki, katledilen sen olmasan dahi,…

ANALİZ

ANALİZFaşizm ve İç Savaş

Faşizm ve İç SavaşErdoğan- Bahçeli ikilisinin ya da Cumhur ittifakının ülkede iç savaşı da göze…