Erdoğan'ın korumalarının bilinmeyen Washington kavgaları mahkeme dosyasında

20 Eylül 2019
Erdoğan'ın korumalarının bilinmeyen Washington kavgaları mahkeme dosyasında

 AKP'li CB Recep Tayyip Erdoğan’ın Mayıs 2017'de ayında yaptığı ve Büyükelçilik rezidansı önünde protestoculara saldırı ile büyük yankı getiren Washington gezisinde, basına pek yansımayan başka büyük olayların da yaşandığı öğrenildi.

İlhan Tanır (Ahval); ABD’de kurumlar içi yapılan resmi yazışmalara ve o ziyaret esnasında Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun koruma müdürlüğünü de yapan Amerikalı yetkilinin ifadelerine mahkeme dosyalarından ulaştı.

Washington DC’nin en hareketli yerlerinden ve yabancı büyükelçiliklerinin de bulunduğu Massachusetts Caddesi üzerinde bulunan Sheridan Circle’da Erdoğan’ın korumaları bir düzineyi bulan protestocuya 2017 yılının 16 Mayıs günü öğleden sonra saatlerinde saldırmış ve bu protestocular daha sonra Türkiye Cumhuriyeti’ne tazminat davası açmışlardı. New Jersey'den Eyüp Yıldırım ve Virginia'dan Sinan Narin’in olaydan bir ay kadar sonra hapse girmesi ile sonuçlanan olaylar, bütün ABD medyasında yankı yapmıştı. 

ABD Başkanı Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yakın ilişkilerine rağmen o ziyaret Erdoğan'ın Trump döneminde Washington'a yaptığı ilk ve tek ziyaret olarak kayıtlardaki yerini aldı. Birçok bölge lideri defalarca Beyaz Ev'de ağırlanmasına rağmen Erdoğan bir daha Washington'a davet edilmedi.

Olayın üzerinden iki buçuk yılı aşan bir süre geçmesine rağmen Türkiye Cumhuriyetine açılan tazminat davası sürüyor. Mahkeme sürecinin devam ettiği, Türkiye'nin davanın düşmesi için başvurduğu ve bir sonraki duruşmanın ise henüz planlanmadığı bir süreçte mahkemeye yeni ifadeler ve kanıtlar sunuldu. Bunların arasında; Türk Dışişleri bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun koruma ekibinin başında olan Amerikalı Diplomatik Koruma Servisi çalışanının olayları anlatan ifadesi ile diğer başka ABD kurumları, özellikle Gizli Servis ve Diplomatik Servis arasında 15-16 Mayıs tarihlerinde yaşananlarla ilgili iç yazışmalar yer alıyor.

Erdoğankorumalarıabdmahkemesi 1

Bu belgelere göre Sheridan Circle’da yaşanan ve ABD medyasının özellikle olay mahallinde bulunan Amerika’nın Sesi kameralarının yardımıyla geniş bir şekilde takip ettiği olayların gölgesinde kalan hayli ciddi başka olaylar da yaşandı. 

Büyükelçilik Rezidansı önündeki olaylar dışında, Türk Büyükelçiliği önünde de Amerikan Gizli Servisi, Diplomatik Servisi, Washington DC polisleri ile Türk korumaları kavgaya giriştiler ve biri Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun başkoruma müdürü de olan iki Türk yetkilisi gözaltına alındı ve silahlarına el kondu. 

İsmi gizli tutulan Diplomatik Servis ajanının Diplomatik Servis bölümü başkanına gönderdiği ve 15 ile 16 Mayıs tarihlerinde olan olayları sıraladığı yazı, önceki bilinenlerin aksine beş farklı kavga ve müdahalenin yaşandığını gösteriyor. 

Aşağıdaki açıklamalar Diplomatik Servis ajanı ve Çavuşoğlu’nun gezisi esnasında bakanın koruma müdürlüğünü yapmış yetkilinin açıklamalarından o iki günde yaşananlar:

Birinci olay: “Türk Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu 15 Mayıs 2017 günü Joint Base Andrews havaalanına 7.15 pm civarında indi. Çavuşoğlu’nu korumakla görevli ekibin lideri Gizli Servis personeli birden yüksek sesli bağrışmalar duymaya başladı. Bunun Türk delegasyonu koruma şefinin altındaki korumalara bağırması olduğunu anlaması çok sürmedi. Daha sonra Cumhurbaşkanlığı koruma ekibi başkanı olduğu anlaşılan kişinin ''bağırdıklarından bir tanesinin yüzüne üç-dört santim uzaklıkta idi ve bulunduğum limuzinden hızla koşarak Türk yetkiliye ne olduğunu bağırarak sordum. Bana koruma liderinin adamlarına bağırdığını ve endişelenecek bir şey olmadığını söylemesine rağmen bunun uygun bir durum olmadığını anlattım. Koruma müdürüne kendisi ile kenarda konuşmak istediğimi söyledim ama bunu reddetti. Buna rağmen bu durumun normal olmadığını kendisine söyledim.”

İkinci olay: “Bir gün sonra, 16 Mayıs günü yaklaşık 10 ila 10.30 arasında Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu St. Regis Hotel’inden yürümeye karar verdi ve Peet’s Coffee shop’da bir kahve alarak Türk Enerji Bakanı ile konuşmak istedi. Kahve dükkânına geldiğinde Diplomatik Koruma lideri bana yürüme esnasında Dışişleri Bakanı’nın güvenlik korumalarının, halktan birisinin video çektiğini gördüklerini ve Türk koruma yetkililerinin o kişinin kolundan tutarak videoya almayı hemen kesmesini söylediği aktarıldı. Türk güvenlik yetkilisini kenara alarak polisin ve kolluk kuvvetlerinin bir kamu bireyine acil bir tehlike olmadıkça fiziksel müdahalede bulunmasının uygun olmadığını söyledim ve gezi boyunca böyle bir müdahalede bulunulmamasını istedim. Türk yetkilileri aslında o kişiye dokunmadıklarını iddia ettiler ama dediklerimle aynı fikirde olduklarını söylediler.”

Üçüncü olay: “Erdoğan destekçileri ile anti-Erdoğan protestocular Beyaz Ev'in dışındalardı. Türk güvenlik unsurları protestocularla tartıştılar. Birkaç farklı zamanda Amerikan Gizli Servisi protestocuları ayırdı. Özel Ajan olayların ciddileşmediğini kaydetti.”

Dördüncü olay: “16 Mayıs tarihinde yaklaşık 4 ila 4.30 pm arasında Dışişleri Bakanı ile Sheridan Circle civarındaki Türk Büyükelçisi rezidansına doğru hareket ettik. Birkaç düzine protestocu olduğu telsiz ile haber verildi. Sheridan Circle’a vardığımızda protestocular ile angaje olunduğunu gördüm. Acilen ekibe ‘ayrıl’ talimatı verdim ve Massachusetts Caddesi’ne devam ettik. Daha sonra Gizli Servis yetkililerinden öğrendiğime göre Türk güvenlik yetkililerince kavga provoke edildi. Bir Türk koruma yetkilisi bir DC polisinin burnuna da yumruk atarak büyük bir kanamaya yol açtı ve diğer polislere de saldırıldı.”

Beşinci olay: “Aynı gün saat 6 ila 6.15 civarında Diplomatik Güvenlik ekibi ile Gizli Servis ekibi Büyükelçilik konutundan Türk Büyükelçiliği’ne hareket ettik. Türk Büyükelçiliği etrafında bir düzine kadar protestocu olduğu görüldü. Diplomatik Koruma Servis ekibi koruma arabası içinde beklerken Türk güvenlik yetkililerinin Massachusetts Caddesi’nde protestocularla tekrar fiziksel kavgaya girmek için harekete geçtiği görüldü. 7-10 dakika kadar bekledikten sonra Dışişleri Bakanı ile güvenli şekilde yürünebileceği belli oldu. Dışişleri Bakanı güvenli şekilde Büyükelçiliğe girdi. Bundan kısa zaman sonra zırhlı limuzinde dururken Dışişleri Bakanı’nın koruma liderinin kendi arabasından çıkarak protestocularla angaje olmaya doğru yürüdüğü anlaşıldı. Bundan dolayı Özel Ajan, Dışişleri Bakanı koruma liderine arabadan çıkmaması yolunda bağırdı. Buna rağmen koruma lideri bunu görmezlikten gelerek caddede yürümeye devam etti. Özel Ajan bana kendisinin sözünü dinlemeyen bir yabancı güvenlik yetkilisinin ulaşımını sağlamaktan ötürü duyduğu sıkıntıyı anlattı. Hemen Türk Dışişleri Bakanlığı korumu lideri ve yardımcısı ile görüştüm ve onlara Diplomatik Güvenlik arabaları ile birlikte olamayacaklarını çünkü kendi sözlerimizi dinlemediğini söyledim. Kendisine havalimanına gitmek için bir alternatif yol bulmalarını söyledim. Benimle birkaç dakika tartıştıktan sonra ayrıldılar.”

Erdoğan koruma 2

Daha sonra [Çavuşoğlu'nun] koruma lideri ve yardımcısının Diplomatik Güvenlik arasına giderek Dışişleri Bakanı’nın bavullarını bagajdan almak istediklerini bana bildirdiler. Bununla birlikte koruma lideri ve yardımcısı bu kez de bagajdaki kimyasal-biyolojik çantalar da olmak üzere her şeyi almaya başladıklarını gördüm ve bundan dolayı uygun çantaları almaları için durmalarını söyledim. Özel ajan, Dışişleri Bakanı’nın bavulunu almaya çalışırken, Türk yetkililerin kendi eline vurduğunu söyledi. Saldırıyı görmezlikten gelerek Türk güvenlik yetkililerinin Dışişleri Bakanı’nın bagajı ile ayrılmasına izin verdim. 

Daha sonra Büyükelçilik kapısından Büyükelçilik dış kapısına yürümeye başladım ki birden iki özel koruma ajanı ile muhtemelen Gizli Servis üyelerinin Dışişleri Bakan koruması lideri ile kaldırımda fiziksel bir mücadele [kavga] içinde olduğunu fark ettim. Birden bir grup Türk yetkili ile özel ajanın yerde fiziki bir mücadeleye girdiklerini gördüm. Orada bulunan polis memurlarına yardım ihtiyacı olduğunu dair bağırdım ve saniyeler içinde 5-10 polis memuru koştu ve federal ajanlara ve polislere saldıran Türk güvenlik yetkililerini kontrol altına aldı. Bir-iki dakika içinde Türk cumhurbaşkanlığı güvenlik lideri öncülüğünde beş-yedi cumhurbaşkanlığı yetkilisi Büyükelçiliğin dış kapısından çıkmaya ve gözaltına alınmış arkadaşlarına yardım etmeye çalıştılar. Birkaç polis memuru bu girişimi durdurdu ve fiziksel olarak onların Büyükelçilik topraklarından çıkmasını engellediler. Türk Dışişleri Bakanı ve Büyükelçisi Serdar Kılıç sonunda Büyükelçilikten çıktı ve benden ne olduğuna dair açıklama istedi. Ben açıklama yaptıktan sonra Büyükelçi Kılıç olanların unutulmasını ve Türk güvenlik yetkililerinin serbest bırakılmasını istedi. Kılıç’a durumu gerekli makamlarla konuştuğumu, ihtimaller içinde bu yetkililerin serbest bırakılma ihtimalinin de olduğu da söyledim. 

Dışişleri Bakanı büyükelçilikten çıktıktan sonra bana söylemeden Büyükelçiliğin kendisinin kiraladığı bir Mercedes Van’a bindi ve kapıyı kapattı. Bakan ayrılmadan önce havalimanında benim elimi sıkarak teşekkür etti ama aynı zamanda ‘bu iyi olmadı’ diye ekledi ve Türk yetkililerin kendisine olayların çıkış nedeninin ABD ajanları olduğunu ilettiğini söyledi. Bakana olayların can sıkıcı olduğunu ama hiçbir Amerikalı diplomatik ajanının olanlardan bir sorumluluğu olmadığını söyledim.”

Mahkeme kayıtlarına geçen email ve yazışmaların yanı sıra, Center for Foreign Relations (CFR) düşünce kuruluşunda Türkiye ve Ortadoğu uzmanı olan Steven A. Cook’un da olaylar hakkında bilirkişi olarak gözlemlerini yazdığı görülüyor. 30 sayfalık bilirkişi görüşünde Cook, raporunda ‘devlet şiddetinin’ Türk siyasi hayatında oldukça yaygın hale geldiğini ve bunun içeride ve dışarıda Erdoğan’ın gezilerinde görüldüğünü söyledi. 

Cook, Erdoğan’ın korumalarının son yıllarda dışarıdaki gezilerde girdiği kavgaları da raporunda yer verdi. 23 Eylül 2011’de Erdoğan korumalarının BM içindeki korumalarla yaptığı kavga, Ekim 2015 tarihinde Erdoğan’ın ziyareti esnasında Brüksel’deki iki kavga, Şubat 2016’daki Ekvador gezisi esnasındaki protestoculara saldırı, 31 Mart 2016’da Washington,DC’deki Brookings kurumu önünde korumaların protestocu ve gazetecilere saldırısı, Temmuz 2019’da Sarajevo Havalimanı’nda Erdoğan’ın korumalarının silahlarını teslim etmeyi ret etmeleri sonrası çıkan kavga.

Ahval’in öğrendiğine göre davanın bir sonraki duruşması henüz planlanmadı. Türkiye adına yapılan itirazda davanın düşürülmesi talep edilmişti. 


Mahkeme tutanaklarına yansıyan yazışmaların İngilizce tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

NYT'nin detaylı analizinde Erdoğan’ın korumalarına saldırı emri verdiği anlaşılıyor!

NYT'nin detaylı analizinde Erdoğan’ın korumalarına saldırı emri verdiği anlaşılıyor!

ANALİZ

ANALİZFaşizm ve İç Savaş

Faşizm ve İç SavaşErdoğan- Bahçeli ikilisinin ya da Cumhur ittifakının ülkede iç savaşı da göze…