'Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı’

Mehmet Özgen

31 Ekim 2015
'Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı’

Brecht, Hitler'in iktidara yürüyüş öyküsü ile gangster Al Capone'un öyküsünü örtüştürür..-- Diktatörler ve gangesterler aslında korkaktırlar. Korkutarak korkularını aşmaya çalışırlar. Psikolojideki yansıtma gibi..

Alman halkı 19.cu yüzyıl ve 20.ci yüzyılın başında kültür seviyesi yüksek, demokrasi bilinci görece daha gelişmiş, emekçi sınıflarının siyasi bilinci, o dönemin Avrupası’nın en büyük sosyal demokrat partisi sayesinde yükseklerde..

İşte bu halk günün birinde, başta 1.D. savaşındaki yenilgi ve savaş tazminatları olmak üzere, bir çok koşulun bir araya gelmesi ve kimi siyasi hareketlerin aymazlığı sayesinde; yetenekleri kısıtlı, eğitimde başarısız birinin peşinden gitti.. O da dünyanın başına bela oldu.. Katliamların, soykırımların, 60 milyon insanın savaşta ölmesinin baş mimarıydı çünkü.

Adam, liseyi bitirememiş, resim akademisine girememiş, bir işte dikiş tutturamamıştı.. Ehil değil diye Avusturya ordusuna bile almadılar.. O da Alman ordusuna yazıldı, böylece parasızlıktan da kurtulmuş olacaktı. Ancak katıldığı birinci dünya savaşında rütbesi onbaşılıktan öteye geçemedi.. Yaşam tarzı lümpendi.. Sanat yeteneği olmayan, eğitimde başarısız adamların lümpen 'proletarya'nın pislik deryasında entrika, dolap çevirme eğilimleri gelişir.. O da bu sayede Alman lümpen proleterleri içinde kendisine yer bulabilecek, o çukurdan sıyrılabilecekti..

Bu adam Hitler’di..

Brecht, epik tiyatronun önemli örneklerinden biri olan ‘Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı’ adlı ünlü oyununda Hitler'in iktidara yürüyüş öyküsü ile ünlü Chicago'lu gangster Al Capone'un öyküsünü örtüştürür..

Bütün diktatörlerin biyografileri aşağı yukarı benzer özellikler taşır. Gangasterlerin işleri ile diktatörlerin işleri arasında büyük benzerlikler vardır.. İkisi de karanlık işleri karanlık ilişkilerle yürütürler.. Bu yüzden çoğu diktatörün gangesterlerle ilişkileri özel bir yere sahiptir.. Batista, Somazo, Marcos, Franko, Pinochett.. Özellikle sivil diktatörlerin çoğu böyledir.. Muahliflerinin kanını 'oluk oluk' akıtma karşılığında, kirli işleri ve suçları görmezden gelinir, saraylarında ağırlayarak 'saygınlık' zırhı ile kuşandırırlar..

Bu yüzden olmalı Brecht diktatörler için şöyle demiştir: ‘’Aslında bunlar büyük politik suçlular değil, büyük suçlu politikacılardır.’’

Diktatörlerin başka bir ortak özelliği daha var.. Mesela, Hitler, keskin tavırları ve atak kararlarıyla, etkili hamasiyatı, yalan, karalama ve demogojik hitabetiyle 1919'da girdiği, -Alman sendika hareketinde güç kazanan sosyalist akıma karşı savaşmak için kurulmuş- Alman İşçi partisini ele geçirmişti.. Daha tanıdık olanları bir şiir okuyarak basamakları tırmandı.. Hem hamasetle ve hem de mağduriyetle..

Tarihte, alıp yerine başkası konulduğunda bile egemenlerin çarkını döndürecek yüzlerce isim asılıdır. Ama ezilmekten, mağduriyetten doğan 'liderler', zamanın ruhu ya da yeni yükselen ve o nedenle en saldırgan sermaye kesiminin temsilcileri ve ideologlarınca daha çok parlatılır. Kötülüğün her zerresine temas etmiş, hatta cumhuru temsil eden koltukta sahte diplomayla oturacak kadar sahtekarlıkta ustalaşmış bile olsa, onu bir kahraman kılığında servis ederler.. Egosu böyle şişirilen diktatörler, gün gelir sırtlarına bindiği insan-kulları, oturdukça götünün kılları olarak görmeye başlar.. Millet dedikleri, güdebildikleri sürüdür..

Diktatörler aslında korkaktırlar. Korkutarak korkularını aşmaya çalışırlar. Psikolojideki yansıtma gibi. Korku onlar için kalkan gibidir. Hem kendi içindeki korkuya karşı hem de dışarıdaki olası tehditlere karşı. Haziran gibi büyük toplumsal itirazlar ve isyanlar, diktatörlerin uykularını kaçırır. Tedirginlikleri, dışarıya yersiz hiddet ve öfke olarak yansır. Olağan zamanlarda bastırabildikleri, kontrol altında tutabildikleri saldırgan dürtüler, zincirlerinden boşanır, harekete geçer. Küfür ederler, hakaret ederler. En yakındakilerini bile, bakanlarını, milletvekillerini tokatlarlar. Muhataplarını aşağılarlar..

Korku salarak kendi korkularından kurtulmaya çalışırlar ama korkuyu saldıkça içlerindeki korku azalacağına artar. Suratları ne kadar buldoklaşıyorsa, bilin ki, korkuları da o kadar artıyordur. Korku ve tehdit dolu iç dünyaları, gerçeklik algılarını da bozar. İç dünyalarındaki gerçeğin yerini, uşakları, dalkavukları, kalemini satınaldıkları vasıtasıyla imal edilmiş kendi çarpık ‘gerçekleri’ alır. Bu imal edilmiş-gerçeklere inançları, bağlılıkları tamdır, başka hiçbir bilgi, ve deneyimin kıymeti yoktur. Onları yeni din gibi vaazederler. Bu imal edilmiş, sahte-yalan-uyduruk ‘gerçekler’, aynı zamanda yeni dinin de temelleridir. ‘Allahın bütün vasıflarının kendisinde toplandığı’na inadırmaya çalışırlar güce tapan ‘inançlı’ları. Bu çarpık gerçeği korumak için her yola, katliamlara, cinayetlere, suikastlere, işgallere başvururlar.

Dışarıya yansıyan öfkelerinin altında ise derin bir endişe ve korku vardır. Aslında korkudan ödleri b.klarına karışır..

Korkarlar çünkü işledikleri suçların farkındadırlar.. Daha önce aynı yoldan geçen diktatörlerin ve gangesterlerin akibetleri belleklerinin orta yerinde bir tümor gibi gittikçe büyür..

Mussolini bacağından asılmıştır.. Hitler intihar etmek zorunda kalmıştır.. Somazo, Markos hayatları boyunca kaçıp korkakça ölmüşlerdir..

Haşmetinden sual olunmaz bu adamların kaderinde bir sürüngen gibi ölmek de vardır..

**

Yarın halka karşı büyük suçlar işleyen korkak bir diktatörü, yeni suçlar işlemesini önlemek ve tarih önünde yargılamak ve mahküm etmek üzere oyumuzu kullanalım..

 

Yazarın Dİğer Yazıları

  1. Fareler, Muktedirler ve Seçim
    ''Ancak halk iradesinden, tarihin kenefine süpürülmekten korkan bu gasp ve soygun çetesi her şeyi yapabilir. Çünkü Nazım'ın dediği gibi 'hiç bir korkuya benzemez halkını satanın korkusu.' Satmanın dışında, cinayetlerle, katliamlarla…
  2.  TİP’in kararı, HDP’nin Çengiz Çandar Tercihi
    TİP’in seçimlere İttifak içinde, Yeşil-Sol Partiden ayrı olarak kendi logosuyla girme kararı, buna karşılık HDP’nin Hasan Cemal’i ve özellikle Cengiz Çandar’ı aday göstermesi üzerine tartışmalar devam ediyor. Bu tartışmalar, yakın…
  3. Faşizm ve İç Savaş
    Faşizm ve İç Savaş
    30 Haziran 2022
    Erdoğan- Bahçeli ikilisinin ya da Cumhur ittifakının ülkede iç savaşı da göze alan bir politika izledikleri bugün daha net görünüyor. Emareler, eğilimler daha belirgin. Elbette ki iç savaş iki karşıt…
  4. Devrimci durum ve Emek Cephesi
    Devrimci siyaset kurulu düzen içinde ‘’daha iyi bir toplum’’ mücadelesi yürütmek değildir. Böyle görüldüğünde mücadele ve siyaset rutin bir prosedüre ya da protestoculuğa indirgenmiş olur. Devrimci siyaset verili olanı daha…
  5. Kurucu Meclis, Halk ittifakı ve HDP
    Bugün bizde 2001’in Arjantin durumu yok; mafyala?m?? fa?ist bir rejim var. Bu nedenle, böyle bir otokratik rejimin cenderesindeki bir ülkede Kurucu Meclis, sadece bir anayasa yap?m yöntemi olamaz. Ülkenin ve…
  6. Mihri Belli’den kalan: Devrimin güncelliği
    ''Geçmişin devrimcilerini, sosyalist eylemcilerini, sadece yaşamlarını devrime adadıkları için değil, örnek mücadeleleri ve harekete düşünsel ve pratik katkıları ile de değerlendirmeli ve anmalıyız. Bu, öncelikle, onların pratiklerini eleştirel süzgeçten geçirerek…
  7. Güzel bir insan, kararlı bir devrimci: Şaban Ormanlar
    Şaban Ormanlar entelektüel birikimi olan, demokrasi ve sosyalizm mücadelesinde özverili katkıları kadar marksist hareketteki teorik tartışmaları da takip eden onurlu, dürüst bir insan ve kararlı bir komünistti. Onu ilkin TRT…
  8. Faşist MHP Kapatılmalıdır!
    Bu partinin mafya liderleri ile, eski kontrgerilla artıkları ve Susurluk çetesi ile iç içe geçtiği, dolayısıyla, hem insanlığa karşı, hem de mafyatik suçların ODAĞI olduğu görünen bir gerçek. Peki, bunlar…
  9. Finale  Doğru
    Finale Doğru
    26 Nisan 2021
    Biliyorsunuz iktidarın, içeriği artık ayan beyan olan 2023 hedefi var.. Cumhuriyeti 100. cü yılında ilga edip onun yerine otokratik islamcı bir devletin ilan edilmesi. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ya da tek-adam…
  10. Yeni-Osmanlı Galaksi İmparatorluğu:)
    Kainatın efendisine naçizane teklifimiz şudur ki, Aya gidecek ilk kafile, Hz. Nuh’un kendisine inanmayarak gemiye binmeyen oğlunu ikna etmek için ‘’cep telefonu ile görüştüğünü’’ ortaya koyan İÜ Deniz Bilimleri Fakültesi…
  11. Seçimler Amerikan toplumundaki yarılmayı açığa çıkardı
    Pensilvanya’daki seçimleri önde bitirmesiyle 20 delege daha kazanması kesinleşen Biden, 46. ABD başkanı olarak anılmaya başlandı bile. Şimdiki tartışma, Trump’ın White House’tan nasıl çıkartılacağı üzerine. Bilindiği gibi, 65 milyonu aşkın…
  12. Egemen paradigmanın içindeki ‘Muhalefet’
    Öznel müdahalenin öncelikle yönelmesi gereken hedeflerden biri, bütün hareketlerde, ama özellikle emek hareketinde emekçi demokrasisini (proleter demokrasiyi) örgütlemek yerine kendi grupsal iktidarını örgütleme anlayışıdır. Bunun devrimci Marksizmle bir alakası yoktur.…
  13. Devletin emperyalist siyaseti, faşizm ve Kürt sorunu
    Krizin görüngülerinden biri ABD hegemonyas?n?n çökmekte olu?u. Büyük ihtimalle hegemonya krizi çoklu seçeneklerle uzun süre devam edecek. Bu seçenekler ?imdilik Çin, Rusya, Hindistan olarak görünüyor. Bölgesel hegemonya mücadelesi içinde olanlar…
  14. Dayanışma
    Dayanışma
    21 Mayıs 2020
    Sosyalist politika, geleceği bugüne izdüşüren bir yaklaşımla hareket eder. Bir başka deyişle onun temeli, alternatif bir toplumsal ilişki biçimini geliştirmektir. Bu ilişki biçimi, egemen ilişki tarzına karşıt alternatif nüve olarak…
  15. AKP-MHP’li vekiller deyyusların ‘siyasi’ temsilcileri mi?
    Bu iktidara kar?? direni? anayasal bir hakt?r ve me?rudur. Ait oldu?u yere, tarihin çöplü?üne gönderilmesi ya?amsal oldu?u kadar art?k ahlaki bir sorundur. Fezlekesini yazman?n zaman? çoktan geçti bile.. ?nfaz yasas? koronavirüse…
  16. Cumhuriyeti mi, tasfiyesini mi kutluyorsunuz!
    Zira Cumhuriyetin ilkeleri, başta laik sistem, onun birincil uygulama alanı eğitimin akla ve bilime dayalı temelleri yok edilmiş durumda. Devlet aygıtları islamileştirilmiş, cumhuriyet ordusu, Son Suriye harekatının da gösterdiği gibi,…
  17. Marksist Devrimci olarak Mihri Belli
    16 Ağustos 2011'de aramızdan ayrılan Mihri Belli'yi, devrimci eylemin önde gelen simalarından ve önderlerinden biri olarak anıyoruz.. Aşağıdaki yazı O'nun yoldaşlarından Mehmet Özgen'e ait. Özgen, bu yazıyı Mihri Belli'nin ardından 2012…
  18. Cumhur ittifakı değil Cürüm ittifakı
    Demokrasiye, özgürle?meye en çok ihtiyac? olanlar, elbetteki emekçi s?n?f ve katmanlard?r, kad?nlard?r.. Bu nedenle, Emek ve Kad?n Cephesi, anti-fa?ist mücadelenin, kürt halk?n?n da taleplerini kapsayan demokratik cumhuriyet mücadelesinin itici gücü olarak…
  19. İkili kriz: hem iktidar hem muhalefet
    Ortada giderek gerçekli?i su yüzüne ç?kmakta olan bir iktisadi kriz olmas?na, bunun da diktatörlü?ü beka endi?esine sürüklemesine ve toplumun her türlü hile ve bask?ya ra?men direncini sürdürüyor olmas?na kar??n, muhalefet…

ANALİZ

ANALİZFaşizm ve İç Savaş

Faşizm ve İç SavaşErdoğan- Bahçeli ikilisinin ya da Cumhur ittifakının ülkede iç savaşı da göze…