Uğurlar Olsun Erbil Ağabey

Rahmi Yıldırım

7 Eylül 2020
Uğurlar Olsun Erbil Ağabey

Ardlar? s?ra a?lanas? dostlar topra?a dü?mek için birbirleriyle yar???yorlar sanki.  Erbil Tu?alp de son nefesini verdi, beyaz at?na binip gitti i?te. 

Üzgünüm, yasl?y?m. 

*** 

Erbil a?abeyin 1945’te ba?lad??? ya?am yolculu?unda ilk gençli?i k??lada geçti, 1965 y?l?nda Kara Harp Okulu’ndan süvari te?men olarak mezun oldu; ama O iliklerine de?in devrimciydi, gazeteciydi. 

Hepsinden önemlisi, “Önce insan” diyenlerin soyundand?. 

Nitekim, sosyal medyadaki son payla??m?n?n ba?l???nda “Önce insan” demi?ti; suya sabuna dokunmadan ömür sürenleri ele?tirmi?ti. 

*** 

Erbil A?abey ?le Hukukum, Ben Gazetecili?e Ba?lamadan Önce Olu?tu. 

12 Eylül fa?izminin simge hapishanelerinden Metris’ten tahliye olduktan sonra Cumhuriyet Gazetesi’nin Ankara bürosunda kendisini ziyaret ettim. S?k?yönetim mahkemesindeki yaz?l? savunmam? verdim. (O günlerde, cezaevlerindeki zulme direndi?imiz ve tektip cezaevi elbisesini giymedi?imiz için duru?malara al?nm?yorduk, savunmam?z? yaz?l? olarak veriyorduk.) 

Do?ru adrese gitmi?tim. Çünkü, 12 Eylül fa?izminin en karanl?k döneminde insan haklar? ihlallerine ili?kin haberleriyle dikkati çekiyordu. Bin ?nsan, Bin Tan?k, Bin Belge adl? kitaplar?n yazar?yd?. Bu kitaplar?nda da bizleri anlat?yordu; sosyalist devrimcilere uygulanan zulmü sergiliyordu. 

Savunmam? gözden geçirirken gülen gözlerinin mahzunla?t???n? an?ms?yorum. 

Uzun uzun sohbet etmi?tik. 

Erbil a?abey, benim gibi solculuktan at?lm?? ba?ka askerler ile de tan???yormu?. 

Bizlerden dinlediklerini, mahkemedeki savunmam? kitaplar?na aktard? nitekim. 

*** 

EYLÜL ?MPARATORLU?U adl? belgesel kitab?n? 1988’de yay?mlad?. 

O kitab?nda, 12 Eylül darbesini ve ülkeye çektirdiklerini anlatman?n yan? s?ra benim savunmamdan uzun al?nt?lar yaparak, devrimci asker profili de çizdi. 

?öyle ki: 12 Eylül darbesi ilan edildi?inde devrimci subay, sosyalist harekete kat?lmak üzere yola ç?k?yor ama örgütü k??las?na dönmesini istiyor. Hayal k?r?kl??? içindeki subay, s?k?yönetimde görev al?yor, operasyonlara kat?l?yor, sonra tutuklan?yor, s?k?yönetim mahkemesinde kendisini savunuyor… 

Erbil a?abey, savunma için kitapta ?öyle diyor: “Yarg?ç kar??s?ndaki bir ki?inin an?msayabildikleri ile ortaya ç?kan görünüm, bütün olanlar? yans?tabilecek güçteydi.” (s: 71-80) 

K?z?na Adad??? Kitap 

Erbil a?abey, EYLÜL ?MPARATORLU?U adl? belgesel kitab?nda 12 Eylül darbesini masal format?nda anlat?yor. 

Masal? k?z? Ekin’e ithaf etmi?. 

?lk sayfas?nda ?öyle demi?: 

“K?z?m?n mektuplar? olsun istedim hep; 

Do?du?u günden ba?layan…” 

 

Ne güzel bir ithaf de?il mi? 

Sonra 465 sayfa boyunca k?z?na hitap ediyor, 12 Eylül darbesini ve sonras?n? anlat?yor. 

Son sayfada Ekin’e ?öyle sesleniyor: 

“Eylül imparatorlu?unu bir tek s?fatla tan? sevgili k?z?m.  

Fa?izmi ö?ren ve bir daha ya?anmamas? için onunla kavgaya haz?r ol.  

Eylül imparatorlu?unun tarihini, dünya tarihi ile ve özellikle benzerleri ile birlikte ara?t?r, sorgula. 

Do?du?un günlerde ülkende a??r bir yenilgiyle sonuçlanm?? olsa da, Eylül imparatorlu?una kar?? güçlü bir sava??m verildi. Yüzlerce binlerce onurlu insan ba?lar?n? e?medi. Onlar?n çocuklar? ile gurur duy, onlara sar?l. Evinin e?i?inde yak?nlar?n?n kanlar?n? görenleri unutma. En önemlisi sevgili k?z?m, o y?llar?n yenilgilerinden gözya?lar?ndan utanç duyma…” 

Kitapta anlatt???na göre, Ekin’in hayata gözlerini açt??? saatlerde Erbil a?abey haber pe?indedir, ilk darbe bildirisini dinlemek üzere televizyon kar??s?ndad?r… 

Gazeteci olmayanlar?n anlamakta zorlanacaklar? bir davran??t?r o saatte haber kovalamak. 

Erbil a?abey, KOAH hastal??? yüzünden Karaburun’a yerle?inceye de?in hep haber kovalad?, nice kitaplar yazd?. Gazetecilerin meslek örgütlerinde görev yapt?, ?nsan Haklar? Derne?i’nin kurucular? aras?nda yer ald?. 

*** 

Bas?n Kart?n? ?ptal Etmi?lerdi

Cumhurba?kanl??? ?leti?im Daire Ba?kanl???’n?n bas?n kart?n? iptal etti?i yüzlerce gazeteciden birinin de Erbil Tu?alp oldu?u ortaya ç?km??t?. Bu rezalet üzerine Erbil a?abey, 1975 y?l?nda mesle?e ad?m att???n? ve o günden itibaren de bas?n kart?n? ?erefiyle ta??d???n?, gazetecili?i de hakk?yla yapt???n? belirtmi?; “Bu benim için onur belgesidir. Bunu yapanlarda az?c?k utanma olsayd?, yapmazlard?” demi?ti. 

*** 

Karaburun’da KOAH ile cebelle?ti?i y?llarda telefonla görü?üyorduk. 

Bir keresinde yolum ?zmir’e dü?tü?ünde, kadim dostlar?m ?emsettin Dikmen ve Süleyman ?adi Gür ile birlikte Karaburun’a gidip Erbil a?abey ile bulu?tuk. Uzun uzun sohbet ettik. 

Son kez telefonla arad???mda Ay?egül Han?m yan?tlad?; yo?un bak?mda tedavi alt?na al?nd???n?, durumun umut verici olmad???n? söyledi. 

Acil ?ifa dilemekten ba?ka bir ?ey diyemedim. 

Erbil a?abey art?k nefes al?p vermiyor. 

Dostlar? pe?inden a??tlar yaz?yorlar. 

Faruk Bildirici, uzun yaz?s?n?n ba?l???nda “Erbil Tu?alp, görmedi?imiz karanl???n, gördüklerimizden daha koyu oldu?unu gösterdi!” demi?. 

Yalç?n Do?an da yaz?s?n?n ba?l???nda “Kaya gibi adamd?” demi?. 

Bir de ayr?nt? vermi? Yalç?n Do?an: 

“K?z?n? sordum. 

Belirtmek zorunday?m. 

‘Pek aram?yor’ dedi. 

Bo?az?ma bir ?eyler dü?ümlendi.” 

Benim bo?az?ma da çok ?ey dü?ümlendi. 

Ke?ke o dü?ümleri de konu?abilseydik Erbil a?abey. 

U?urlar olsun. 

Unutmayaca??m. 

Yazarın Dİğer Yazıları

  1. Can'ları Bağlıyorlar İtleri Salıyorlar
    ''Mevcut Cumhurbaşkanı, Anayasa’nın yorum gerektirmeyecek açık hükmüne, yani bir kimsenin en fazla iki kere seçilebileceği hükmüne karşın üçüncü kez aday oldu; şaibeli seçimle tekrar seçildi. Milletvekili seçilen Can Atalay da,…
  2. Vatan Haini Bile Sayılmamıştık
    Kaç haftadır çeşitli tarihsel kişiler üzerinden vatana ihanet tartışması yapılıyor ya. Tam 40 yıl önce vatana ihanetle suçlanmıştık. Hatta, vatan haini bile sayılmamıştık. Devir 12 Eylül faşizmi devriydi. Solcu yani…
  3. Askeri Faşizmden Dİnci Faşizme Cezaevleri
    ''Cezaevlerinde dünden bugüne, askeri faşizmden İslamcı faşizme, özde değişiklik yok. Hukuku vicdandan adaletten insandan bu denli uzaklaştırmak, İslamcı iktidara nasip oldu. Bir kere daha anlaşıldı ki, cehalet ve kötülük iktidarı,…
  4. 'Müslümanların Ahlakla İmtihanı'
    Prof. Dr. Hüseyin Çelik, İslam coğrafyasında ahlakın zerresinin kalmadığını, İslami Hayat Endeksi’ne göre dünyanın en iyi ülkelerinin Yeni Zelanda, İzlanda, Hollanda, Finlandiya, İsveç, Norveç, Kanada gibi ülkeler olduğunu; Türkiye’nin 100’üncü sırada…
  5. Müslümanların Ahlakla Bitmeyen İmtihanı
    AKP iktidarı döneminde memleket tarihte hiç olmadığı kadar Müslümanlaştı ama hayatın hemen her alanında o ölçüde yozlaştı çürüdü, yarım yamalak da olsa var olan aklını ahlakını yitirdi. Gün geçmiyor ki…
  6. Gazze İçin Timsah Gözyaşları
    ''Her şeye karşın İsrail destekçisi Batı ülkelerinde halklar İsrail’in gaddarlığını, hükümetlerinin İsrail’e desteğini protesto ediyorlar. Yahudi sermayeli şirketlerde işçiler greve gidiyor. Protesto gösterileri çoğu kez polis tarafından dağıtılıyor; “liberal demokrasi”…
  7. Kutlanacak Cumhuriyet Kaldımıki?
    Cumhuriyet, egemenliğin cumhura yani halka ait olduğu devlet biçimi demek. Böyle bir devlette halk, egemenliğini ya doğrudan ya da seçtiği temsilciler aracılığıyla kullanır. Bu yönetim tarzı demokrasi olarak adlandırılır. Yani…
  8. Firanvunlardan Netanyahu'ya ve Erdoğan'a
    ''Akıl ve tarih, ırkçı dinci ümmetçi milliyetçi politikaların ve politikacıların halklar arasında düşmanlık ve vahşet dışında bir sonuç üretmediğini, bu politikacıların pençesine düşen halkların gün yüzü görmediklerini, başka ulusları ezen…
  9. Dİnci Faşizmin Kabusu Gezi Direnişi
    Hapishaneden dışarıya adımını atmak, yani tahliye olmak, bir insanın yaşayabileceği en derin sevinç ve mutluluklardan biridir. Ancak yaşayanlar bilir. Ne var ki siyasi mahpuslar, bu sevinci doyasıya yaşayamazlar, mutlulukları yarım…
  10. Ordu gözbebeğimizdir!
    Ordu gözbebeğimizdir!
    28 Eylül 2023
    CHF ALLAHKULU’NU KURTLARIN ÖNÜNE ATTI: “Ordu milletimizin gözbebeğidir. Allahkulu Sezgin Bey’in sözleri şahsi görüşüdür, fırkamızı bağlamaz. Gözbebeğimiz şanlı ordumuzu töhmet altında bırakan ifadeleri kabul edilemez. Bu konu yetkili organlarımızda görüşülecektir.” Tayyiban…
  11. İslam Temizlik Diniyse Neden Ortalığı..?
     Söz temizliğe gelince, bizden temizi yoktur. İslam temizlik dinidir, Peygamber’in deyişiyle “Temizlik imanın yarısıdır, cennete ancak temiz olanlar girecektir.” Rivayet odur ki, Peygamber’in nasihatine uygun olarak atalarımız hamamda yıkanırdı, misvak kullanırdı,…
  12. Barış da Düşman Ceza Hukukunun Kurbanı
    ''Barış Pehlivan son yazısında, “Siyah kölelerin yargılandığı bir düzen bu. Beyaz olsaydım, zengin olsaydım, dalkavuk olsaydım içeride olmazdım” demiş.'' Okur yazar herkes Barış Pehlivan’ı bilir herhalde. Şahsen tanışmak kısmet olmadı; ben…
  13. İslami Magandalık
    İslami Magandalık
    15 Ağustos 2023
    ''Nazım’dan bu yana değişen sadece lümpenleşme ve magandalaşmanın İslam ile ambalajlanması oldu. İslami lümpenleşmenin ve magandalaşmanın en acı sonucu kadınlara, çocuklara ve doğaya yönelik saldırganlıktır ki, ne yazılsa eksik kalır'' “Türkiye…
  14. Maganda Politik
    Maganda Politik
    7 Ağustos 2023
    ''Zaten doğru düzgün bir feodalizm yaşamadığımız gibi hızlandırılmış alaturka-arabesk lümpen (ve dahi artık abdestli) kapitalizmle birlikte kültürel doku çürüdü; kitabına uygun bir burjuva-proleter ayrışması olmadı; değer yargıları alt üst oldu; magandalık…
  15. Mizah Bahçelerindeki Sararmanın Hüznü
     Mizah, alışılmış sıradan hayata ve olağan düşünceye kurulan tuzaklarla gülümsetmek, gülümsetirken düşündürmek demek. Tuzağın temel malzemesi zıtlıklardır, talihsiz rastlantılardır. Ancak, herkesin gözü önünde cereyan eden bir zıtlığı kopyalayıp temsil etmek…
  16. Halkçı Hayal Kırıklığı
    ''CHP yanlısı medyada da durum farklı değil. Kılıçdaroğlu’nun başını istemeyen kanal ya da köşe yazarı yok gibi. CHP genel başkanlığından istifa etmedi diye neler neler demiyorlar Bay Kemal için. “Haysiyetsiz”,…
  17. Şu Zalim Zamcının Ettiği İşler
    ''Vergiyi ve fiyatları tayin eden Allah olunca, imanı kuvvetli emekçiye şükretmekten başka bir şey kalmıyor. Oysa, imanı kuvvetli emekçi, merkezin solunda sayılan Ecevit’i bir kalemde silip atmıştı. Hatta Demirel bile,…
  18. Tayyip NATO'yu Dİze Getirdi!
    ''1950’lerde Başbakan Adnan Menderes’in Amerika gezisini izleyen Anadolu Ajansı Genel Müdürü’nün haberi(!)  “dalkavukluk başyapıtı” olarak basın tarihine geçmiştir. Genel Müdür’ün yazdığına göre Menderes Amerikalıları öyle etkilemişti ki, “Amerikalılar 'Allahım, bize neden böyle…
  19. Osmanlı Nasıl Savaşıyordu, Rus Nasıl Savaşıyor?
    ''Wagner, ezici çoğunlukla, savaşmak üzere cezaevlerinden salıverilen mahkumlardan oluşuyor. Kurucusu Yevgeniy Prigojin Sovyet döneminde gasp ve hırsızlık suçundan 10 yıl hapis yatmış. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra sosisli sandviç satışıyla yola…
  20. Merdan'a Namerdan Hukuk
    Merdan'a Namerdan Hukuk
    4 Temmuz 2023
    ''Merdan Yanardağ, düşman ceza hukukunun son kurbanı olarak tutsak edildi. Tutuklamanın resmi gerekçesi “terör örgütü propagandası yapmak” diye açıklansa da biliniyor ki Merdan, Cumhur İttifakı iktidarının Abdullah Öcalan ile yeniden…

ANALİZ

ANALİZFaşizm ve İç Savaş

Faşizm ve İç SavaşErdoğan- Bahçeli ikilisinin ya da Cumhur ittifakının ülkede iç savaşı da göze…