'Genelkurmay Başkanı’nın cami yaptırması ve gazetelere servis edilmesi manidar' --Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın ailesi adına memleketi Kayseri’de cami yaptıracak olması medyada ve kamuoyunda tartışma yarattı.
Caminin maliyetinin yüksek olması ve bu maliyetin Genelkurmay maaşı ile nasıl karşılanacağı önemli sorulardan.
Kayseri Belediye Başkanı Mustafa Çelik’in DHA’ya yaptığı açıklamayla Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın memleketi Kayseri’ye cami yaptırdığı öğrenildi.
Çelik yaptığı açıklamada, Hulusi Akar’ın ailesine ait bağ evlerinin bulunduğu Eğribucak semtine bir cami yapılmasını istediğini ancak kendisinin Asri Mezarlık girişini önerdiğini söyledi. Genelkurmay Başkanı tarafından kabul edilen bu öneri üzerine cami inşaatı başladı.
Asri mezarlık girişinde yaptırılan cami, Selçuklu motiflerinden esinlenerek modern bir dekorasyon anlayışı ile inşa ediliyor. İnşaat halinde olan caminin kapasitesinin ise 750 kişi olması bekleniyor.
Zemin kat oturumu 800 metrekare olan caminin 550 metrekarelik ibadet alanı, 220 metrelik kadınlar bölümü ve 260 metrekare son cemaat alanı bulanacak. Bina dışında cenaze namazları kılınacak 500 metrekarelik alan, şadırvan ve çevre düzenlemesi ise Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılacak.
Cami yapımı ve özellikleri ile bilgilerin medyada yer almasıyla birlikte tartışmalar başladı. En önemli soru ise Genelkurmay Başkanı’nın caminin maliyetini nasıl karşılayacağı konusunda.
Camiinin planları henüz ortaya çıkmadığı için kesin bir hesap yapılamıyor. Zemin kat oturumu belli olmasına rağmen, caminin kaç katlı olacağı ve kadınları bölümünün zemin kat oturumu olan 800 metrekare içinde olup olmadığı ise bilinmiyor. Bunun dışında 260 metrekareli son cemaat alanın da nereyi kapsayacağı konusunda net bir bilgi yok.
Caminin 800 ila 1100 metre kare olması bekleniyor. 4 Mayıs 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan “2017 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ” e göre 1500 kişiye kadar ibadethaneler için belirlenen metrekare başına birim maliyeti 882 lira. Bu rakamlara göre camiinin kaba inşaatının 700 bin lira ile 1 milyon lira arasında olması bekleniyor.
Cami planını göre bu rakamlar daha da artıyor. Selçuklu motiflerinden esinlenerek modern bir dekorasyon anlayışı ile inşa ediliyor. Hat ve tezyinat işlemeleri CNC kesimi korkuluk ve panellerle, camiye özgü aydınlatma elemanlarıyla minber ve mihraptan oluşuyor.
Bu düzenlemeler ile caminin maliyetinin daha da artması bekleniyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü fiyatlarına göre tezyinat ve ahşap küpeşte korkuluk fiyatları 793 bin lirayı buluyor. Yapılması planlanan hatların altın varak yapılması durumunda ise rakamın neredeyse iki katına çıkma ihtimali var.
Camiinin maliyetinin ortalama hesaplara göre 3 milyon lira ile 4 milyon lira arasında olması bekleniyor. Bu maliyetler göz önüne alındığında Genelkurmay Başkanı’nın maaşı ile böyle bir camii yaptırıp yaptıramayacağı ise merak konusu.
Türkiye’de Generallerin tam olarak ne kadar maaş aldığı ise bilinmiyor. Geçmişten bu yana ancak ortalama bir tahmin yapılabiliyor.
|
Sene |
Rütbe |
Rütbeye Göre Ortalama Maaş |
Lira |
|
1998-2002 |
Tuğgeneral |
7000-7500 TL |
360.000 |
|
2002-2007 |
Tümgeneral |
7500-8000 TL |
480.000 |
|
2007- 2011 |
Korgeneral |
8000-8500 TL |
408.000 |
|
2011-2015 |
Orgeneral |
9500-10000 TL |
480.000 |
|
2015-… |
Orgeneral Genelkurmay Başkanı |
13.000 |
364.000 |
Tablo’da Genelkurmay Başkanı’nın General rütbesi ile aldığı ortalama maaş 17 yılda 2 milyon TL civarı. Caminin maliyetinin ise bu paranın üstünde tutması bekleniyor. Bu maliyetin nasıl karşılanacağı ise henüz açıklanmadı.
Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın aileden bir mal varlığı olup olmadığı, caminin yapımının nasıl karşılanacağı, camiinin tam olarak ne kadara mal olacağı ise cevaplanması beklenen sorular.
Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın memleketi Kayseri’ye cami yaptırmasını çeşitli isimlere sorduk. CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdal Aksünger, CHP Balıkesir Milletveki Namık Havutça, eski Cumhuriyet savcısı Ömer Faruk Eminağoğlu, Eski Başbakan Yardımcısı ve AKP'nin kurucularından Abdüllatif Şener ve Apoyevmatini Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mihail Vasiliadis tartışılan cami meselesini Ahval’e değerlendirdiler.
'Genelkurmay Başkanı’nın cami yaptırması ve gazetelere servis edilmesi manidar'
CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdal Aksünger, Genelkurmay Başkanı’nın cami yaptırmasını ve gazetelere servis edilmesini manidar bulduğunu belirterek şu yorumda bulundu:
''Genelkurmay Başkanı’nın finansmanını açıklaması lazım. Diyelim ki kendi parası var, tabii ki olabilir ama bunun reklamını abes buluyorum. İsmet İnönü’de Çankaya’nın göbeğine cami yaptırmıştır ama reklam yaptırmadı. Adalet yürüyüşünde Sakarya yakınlarında bir köyde o zamanının bir müftüsü ile karşılaştım.
'Genelkurmay başkanının İslam ordusu gibi bir görüntüden ve algıdan uzak durması gerekmektedir'
İsmet İnönü kendisine, inancın hiçbir türlü devlet işleri içerisinde göze batmayacak şekilde kendince yapılması ve icra edilmesi gerektiğini anlatmış. Bugün bakıyorsunuz her şey siyasallaşmış. Laikliğin olduğu yerde din tamamen siyasete karışmış. İmamların siyaset yapıp yapmaması tartışılıyor. Tam böyle bir ortamda Genelkurmay Başkanı’nın cami yaptırmasını ve gazetelere servis edilmesini manidar buluyorum.''
Eski Cumhuriyet Savcısı Ömer Faruk Eminağoğlu ordunun dinsel ve siyasi anlamda herhangi bir konuya alet edilmemesi gerektiğini ifade etti. Eminağoğlu siyasal ve anayasal anlamda ise, ordunun iktidar partisiyle beraber yürümesinin rejim açısından sakıncalı bir durum olduğunu vurguladı:
Ordun dinsel ve siyasi anlamdaki herhangi bir konuya alet edilmemesi gerekir. Genelkurmay Başkanı’nın bir dinin etkisi altında hareket ediyor olmaması gerekiyor. Temsil ettiği makam ordunun en üst mevkisi olması itibariyle, İslam ordusu gibi bir çağrıdan görüntüden ve algıdan uzak durması gerekmektedir. Ordu aynı zamanda devletin iktidar gücünü sembolize eder.
Genelkurmay Başkanı’nın böyle bir davranış içerisinde bulunması, laiklik ile ilk etapta çatışıyor. Sistemin sağlıklı işlemesi için, silahlı kuvvetlerin hiçbir etki altında olmaması, bu gibi konuların dışında tutulması ve hassas olunması gerekir. Ama bu özensizliğin de ötesinde dini sömürme adına her türlü adımı atmaktan kaçınmayan iktidarla aynı çizgide hareket etmesi ve ordunun iktidar partisiyle beraber yürüdüğünü ortaya koyması rejim açısından son derece sakıncalıdır.
Abdüllatif şener: 'Bu tip işler helal para ile yapılmalı'
Eski Başbakan Yardımcısı ve AKP'nin kurucularından Abdüllatif Şener ise, Hulusi Akar camii yaptırmasında bir problem olmadığını ve mal beyanı bilgilendirmesi yapmasının gerekli olmadığını ifade etti:
Belki öyle bir cami yaptırmaya parası olmayabilir ama ailesi zengin olabilir. Hayır olsun diye yaptırmış olabilir. Ailesinden mal kalsa bile bunu açıklaması gerekmez. Neden açıklasın? Devlet memurları zaten devlete mal varlığı beyanında bulunuyor.
Devlete verdiği mal beyanındaki varlıkları ve bu harcamaları yaptıktan sonra kendi gelirinin ne kadar azaldığı ile ilgili bir bilgimizi olmadığı için, işin parasal boyutuyla ilgili ben de bir değerlendirme yapamam medya da bir değerlendirme yapamaz. Prensip itibariyle, okulda yaptırabilir, camii de yaptırabilir, ülke geleceği ile ilgili kafasındaki vizyona göre, o da kişisel bir tutumdur, diye düşünüyorum. Eleştirecek değilim. O halde ortada bir sorun kalmıyor. Ben prensip olarak bu tip işlerin sadece helal para ile yaptırılması gerektiği düşünüyorum .
Pranın kaynağı konsunda ahalk bilgilendirilmeli
CHP Balıkesir Milletveki Namık Havutça ise, Genelkurmay başkanının maaşı ile bir cami yapılıp yapılmaması ve paranın kaynağı konusunda halkın bilgilendirilmesi gerektiğinin altını çizdi:
Siyasetçiler ve kamu görevlilerinin her türlü yardım ve hayırseverlik işleri yapması kadar doğal bir şey olamaz. Ancak bugün bahsedilen caminin yapım maliyetinin çok yüksek olacağı aşikar. Bu paranın kaynağını açıklamalıdır. Bahsedilen rakamlar kamu görevlisi maaşıyla yapılacak işler değil. Genelkurmay başkanının kendisine ya da ailesine bir miras mı kaldı?
Genelkurmay başkanı maaşı ile böyle bir şeyin yapılıp yapılmayacağını kamuoyu ve biz merak ediyoruz. Eğer gelir kendisinden ve ailesinden kaldıysa söylenecek bir şey yok. Halkımız gibi biz de ilgiliyle finans kaynağını merak ediyoruz ve açıklanmasını bekliyoruz. İnsanlar manevi duygularını tatmin etmek amacıyla her şey yaptırabilir.
Apoyevmatini Genel Yayın Yönetmeni Mihail Vasiliadis ise, konuya başka bir açıdan yaklaşarak, asıl konuşulması gerekenin mevut yasalar çerçevesinde bu paranın kaynağının açıklama zorunluluğu olup olmadığını sordu:
“Cami yapması ya da yapmamasıyla ilgili değil. Bankada diyelim 3-4 milyon lira paran var. Bu parayla ister cami yaptır ister yaptırma. O seninle alakalı. Bu paranın nereden bulunduğu sorulabilir. Türkiye Cumhuriyeti yasalarını ihlal eden bir durum var mı? Açıklanmayan bir gelir var mı? Bunu nerede kullandığı kendi inisiyatifinde. Eğer açıklarsa, ne yapacağına kimse karışamaz. Mevcut yasalarda bunu açıklama zorunluluğu var mı? Önemli olan zorunluluk olup olmadığı. Mesele bu. Eğer devlet mal beyanında bir sorun görürse bunu sorabilir.”
