Son üç ayda European Investigative Collaboration (Avrupa Araştırma İşbirliği), Malta vergi sisteminin AB’deki sirketlerin en düşük vergiyi ödedikleri bir vergi cenneti olduğunu ortaya çıkaran yaklaşık 150.000 belgeyi incelediler.
Çeşitli Avrupa yayın organları daha önceden adanın siyasileri ve finansal hizmetler endüstrisinin desteklediği vergi sistemi hakkında pek çok yazı yazmıştı. EIC gazatecileri (ve araştırmacıları) Malta’daki 70.000’den fazla halka açık şirketin kayıtlarındaki kapsamlı ayrıntıları, vergi sistemindeki bu açığı ortaya çıkarmak amacıyla incelediler.
EİC içinde, EL Mundo, Newsweek, Der Speigel gibi eski ve köklü gazetecilik kuruluşlarının yanısıra Avrupa ülkelerindeki pek çok tanınmış medya kuruluşunun da üye olduğu bir girişim. Organize suç, çevre, spor, kamu harcamaları, kurumsal yolsuzluk, lobicilik, halk sağlığı, dini gruplar, devlet yardımı, askeri ve gizli hizmetler, bankalar ve finans, işgücü piyasaları, göç ve benzeri konularda değişik ülkelerin medya kuruluşlarının ortak çalışmalarını bağımsız ve yüksek kaliteli gazetecilik projelerine odaklayan bir ağ oluşturuyor. EİC içinde bir Türk medya kuruluşu bulunmuyor.
Malta Dosyaları, EİC içinde bir grup gazetecinin Malta’nın AB içinde vergi kaçakçılığı için nasıl bir ortam yarattığını ve bu sistemin nasıl çalıştığını gösteren bir araştırma.
Malta Dosyasına göre, Malta bir yandan AB üyeliğinin avantajlarını kullanırken, bir yandan da kendi ülkelerinde vergiden kurtulmaya çalışan büyük şirketleri ve zengin özel müşterilere de bazı kolaylıklar sağlıyor. Bu da, hem diğer AB ülkelerinin bütçelerine zarar veriyor hem de üye ülkelerin vergilendirmeleri üzerinde egemen haklara izin veren Avrupa Birliği’nin yasalarındaki bir zaafa işaret ediyor.
Malta dosyası araştırmasına 16 ülkeden 13 medya organı ve 47 gazeteci katılmış. Malta Vergi projesinde çalışan medya kuruluşları: L’Espresso, Le Soir, NRC, DER SPIEGEL, Romanya Araştırmacı Gazetecilik Merkezi, TheBlackSea.eu, Mediapart, Politiken, NewsWeek Sırbistan, El Mundo, Expresso, Dagens Nyheter, MaltaToday, The Intercept ve Agência Sportlight var.
Yayınlanan ortak çalışmaya göre yerel işletmeler kendi ülkelerinde kârlar üzerinden% 35 ödemek zorundayken, uluslararası şirketler, Malta’da karmaşık bir sistem sayesinde, sadece % 5’lik bir kurumlar vergisi oranından yararlanıyorlar. Gazetecilerin iddiasına göre Malta İtalyan mafyası ve Rus şirketleri için de bir para kaçırma merkezine dönmüş durumda.
Gazetecilerin ortaya çıkardığı belgelerin bir kısmı Türk işadamları ve politikacılarının da Malta’yı iş amaçlı kullandıklarını gösteriyor. Son derece güvenilir medya kuruluşlarının yaptıkları bu haberlerde şimdiye kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesine 2008 yılında ‘hediye edilen‘ 25 milyon dolarlık bir gemi tanker ile Binali Yıldırım ve ailesinin 130 milyon avroyu bulan serveti ve yabancı bayraklar takan yabancı gemi filosu ortaya çıktı.
Açıklanacak yeni belgelerin içinde Türkiye’yi ilgilendiren yeni bilgilerin gelmesinin süreceği bekleniyor. /WH
