‘WhatsApp yazışmaları iddianamelere girecek, yüzbinlerce kişi sanık olacak’

20 Haziran 2022
‘WhatsApp yazışmaları iddianamelere girecek, yüzbinlerce kişi sanık olacak’

''Kamuyu yanıltan bilgiyi alenen yayan’ diye bir kavram geçiyor kanunda. Burada bir tweeti beğenmek ve retweet etmek de ‘yaymak’ kapsamında değerlendirilir. Cezai müeyyide ile karşı karşıya kalınabilinir. Yani iktidar bu yasa ile insanlara ‘sosyal medya kullanmayın’ diyor. Bunun seçim öncesi yapılması, seçim güvenliğini de ilgilendiriyor. Yapılan haberler ‘fake news’ kapsamına girebilir. Seçimin güvenli ve adil bir şekilde yürütülmesini de engelleyen bir kanun tasarısı'' 

Sansür yasası olarak bilinen  'dezenformasyon' tasarısı, Meclis Adalet Komisyonu'ndan geçti. Peki yasa ne getirecek, kimleri nasıl hedef alıyor? Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) Başkanı avukat Veysel Ok Veysel Ok' yasa tasarısının neleri kapsadığını açıklıyor.

"Bugüne kadar yapılan sansür yasaları yetmemiş. 15 Temmuz darbe girişiminden beri iktidar medyayı, bilgiyi tekelleştirmek için elinden geleni yapıyor. Ne yaptı mesela? Ana akımın yüzde 90 sermaye yapısını iktidar yanlısı gruplara verdi. Yüzlerce gazeteyi, televizyonu kapattı. 600’e yakın gazeteci tutuklandı, serbest kaldı. Sosyal medya kanunu değişti. Twitter, YouTube’un Türkiye’de temsilcilik tutması zorunlu hale getirildi. Bunların kullanıcı bilgilerinin Türkiye’de tutulması zorunlu kılındı. Devlet isteyince o bilgilere erişim hakkı getirildi. Ama yetmedi. Çünkü sosyal medyayı kontrol edemediler. Türkiye’de halen gündemi belirleyen sosyal medya. Şimdi yapılmak istenen tabuta son çiviyi çakmak. “Kamuyu yanıltıcı bilgi yaymak” suçlaması hiçbir hukuki karşılığı olmayan bir kavramla bir dezenformasyon yaptığı iddia edilen kişiler hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörüyorlar. 

Sadece gazeteciler değil, vatandaşlar da, siyasetçiler de, sivil toplum örgütleri de bu kanunun mağduru olacaklar. Biz MLSA olarak ifade özgürlüğü raporu yayınlıyoruz, TİHV işkence raporu yayınlıyor. Bu raporları yayınlamak bile ‘kamuyu yanıltıcı bilgi’ kapsamına alınabilir. Sivil toplum çalışmalarını tamamen ortadan kaldıran bir yasa. Geçen ay Kılıçdaroğlu bir yolsuzluk iddiasında bulunmuştu. Artık Kılıçdaroğlu bunu Twitter’dan duyuramayacak. Duyurursa kamuyu yanıltıcı bilgiden yargılanacak. Twitter hesabı bloklanacak. Türkiye’de herhangi birinin bilgi paylaşımı, fikir paylaşımı, rapor paylaşımını engelleyen ve iktidarın kontrolünde olmasını sağlayan bir tasarı haline geldi. 

Bir bilginin “dezenformasyon, kamuyu yanıltıcı bilgi” olduğuna hakimler karar verecek. Hakimlerin böyle bir kapasitesi var mı ve bu hakimler kim? Türkiye yargı sisteminin siyasetin gölgesinde iş yaptığını hepimiz biliyoruz. Bu hakimlerin haberleşme lehine, bilginin yaygınlaşması lehine karar verip vermeyeceğine ilişkin şüphelerimiz var. Bir hakimin böyle bir yetkiye sahip olmaması lazım.

Bu tamamen bilgiyi sansürleyen ve iktidarın onayı dışında bir bilginin yaygınlaşmasını engelleyen bir noktaya varacak.

‘Kamuyu yanıltan bilgiyi alenen yayan’ diye bir kavram geçiyor kanunda. Burada bir tweeti beğenmek ve retweet etmek de ‘yaymak’ kapsamında değerlendirilir. Cezai müeyyide ile karşı karşıya kalınabilinir. Yani iktidar bu yasa ile insanlara ‘sosyal medya kullanmayın’ diyor. Bunun seçim öncesi yapılması, seçim güvenliğini de ilgilendiriyor. Yapılan haberler ‘fake news’ kapsamına girebilir. Seçimin güvenli ve adil bir şekilde yürütülmesini de engelleyen bir kanun tasarısı. 

WhatsApp ve Signal gibi sosyal medya platformlarının Türkiye’de temsilci bulundurması zorunlu hale gelecek. Bu açıkça WhatsApp’a ‘bana yazışmaları ver’ demek. Hiçbir iddianamede WhatsApp yazmışmaları görmemiştik. Devlet açıkça diyor ki ‘WhatsApp’ta kim ne konuşuyor, bunları açıkça bilmek istiyorum.’ Bu da yakın dönemde iddianamelerde WhatsApp görüşmelerinin kayıtlarının da olacağını gösteriyor bize. Bu da haberleşme özgürlüğünü tamamen kaldırıyor. Eğer platform bu talebe uymazsa Türkiye’de WhatsApp engellenecek. 

Hükümet sosyal medya kullanımının minimuma inmesini istiyor. Bu yasayla bunu başarmayı umuyor. 

Bu yasadan sonra seçim arifesinde dava sayısında patlama olmasını bekliyorum. Sosyal medyada hesapların kapatılması konusunda patlama olacak. Haberleşme özgürlüğü ortadan kalkacak. Bu kanundan sonra yargısal tacizin daha da artacağını, yüzbinlerce kişi şüpheli ve sanık pozisyonuna düşecek."

Ahval news

ANALİZ

ANALİZFaşizm ve İç Savaş

Faşizm ve İç SavaşErdoğan- Bahçeli ikilisinin ya da Cumhur ittifakının ülkede iç savaşı da göze…