İktidar partisi karşıtı protestoların siyasi krizi büyüttüğü Tunus'ta Cumhurbaşkanı Kays Said, Başbakan Hişam el-Meşişi'yi görevden aldığını ve meclisin tüm yetkilerini dondurduğunu açıklardı.
Said'in açıklamasının ardından binlerce Tunuslu sokağa inip bayraklar sallayarak ve arabalarının kornalarıını çalarak kutlama yaptı.
Reuters'ın aktardığına göre pazar akşamı parlamento binasının etrafını askeri araçlar sardı ve Parlamento Başkanı Raşid Gannuşi içeri alınmadı. Kalabalığın, Gannuşi'nin geri çevrilmesini alkışladığı belirtildi.
''Başbakan tutuklandı'' iddiası
Tunus cumhurbaşkanı, güvenlik güçlerine en küçük direnişi bastırma emri verdiğini söyledi. Serbest bırakılan Başbakan Hişam el Maşişi'nin ordu tarafından tutuklandığı söyleniyor. Milletvekillerinin yanı sıra çok sayıda iş insanının da ülkeyi terk etmesinin yasaklandığı belirtildi.
Parlamentonun etrafındaki güvenlik güçleri
Pazar gününün erken saatlerinde Tunus'un çeşitli şehirlerinde insanlara sokağa çıkmış ve iktidarı ekonomiyi kötü yönetme, yozlaşma ve yüksek Koronavirüs enfeksiyon oranlarıyla suçlayan eylemler düzenlemişti. Parlamentonun önünde toplanan yüzlerce kişi iktidardaki "ılımlı İslamcı" Nahda Hareketi'ne ve Başbakan Meşişi'ye karşı slogan attı.
Protestolarla geçen günü ardından Said, kendi yetkilerini kullanarak hükümeti görevden aldığını ve meclisin yetkilerini askıya aldığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Said, tüm milletvekillerinin de dokunulmazlığının kaldırıldığını ve parlamento yetkilerinin 30 gün boyunca donuk kalacağını bildirdi.
Said, cumhurbaşkanlığı makamının yürütme yetkilerini devralacağını ve ona kendisinin atadığı bir başbakan liderliğindeki hükümetin destek olacağını dile getirdi.
Muhalefet "darbe" dedi
İhvancıı (Siyasal İslamcı) Nahda lideri Gannuşi, yapılan hamleyi bir "darbe" olarak nitelendirdi ve Arap Baharı'na göndermede bulunarak destekçilerine, "14 Ocak 2011'miş gibi" sokağa çıkma çağrısında bulundu.
Cumhurbaşkanı Said'in kendisini arayarak anayasa çerçevesinde bazı kararlar alacağını paylaştığını ancak içeriğine vakıf olmadığını belirten Gannuşi, söz konusu kararların geçersiz olduğunu ve Meclisin anayasal çerçevede çalışmalarına devam edeceğini kaydetti. Gannuşi, "Kurumların hala ayakta olduğuna inanıyoruz. Nahda destekçileri ve Tunus halkı devrimi koruyacaktır" diye konuştu.
Ancak Parlamentoya alınmayan Gannuşi, bölgeden ayrıldı.
Devrimden önce yasaklı olan Nahda Partisi, 2011'den bu yana en başarılı parti oldu ve çeşitli koalisyonlarda yer aldı.
Sokaklarda kutlamalar yapıldı
People celebrated in the street after Tunisian President Kais Saied announced the dissolution of parliament and Prime Minister Hichem Mechichi’s government [Fethi Belaid/AFP]
Büyük kalabalıklar, Cumhurbaşkanı'nın hükümeti devirmesini sokaklarda kutladı.
Said'in konuşmasından sonra sokağa çıkan Lamia Meftahi isimli bir kadın, "Onlardan kurtulduk. Bu devrimden bu yana en mutlu an" dedi.
Cumhurbaşkanı Said de kısa süre sonra sokaklardaki kutlamalara katıldı.
AKP iktidarından tepki
KP Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, “Tunus’taki darbenin Tunus halkına zarar vereceğini görüyoruz. Türkiye olarak sonuna kadar bu antidemokratik faaliyetin karşısındayız. Prensip olarak dünyanın her yerinde yapılan darbelere karşıyız çünkü darbeler, halkın özgür iradesini yok saymaktır. Bizim coğrafyamızda, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da demokrasinin yeni yeni yeşermeye başladığı bir ortamda hiç kimsenin halkın demokrasi taleplerini yok saymaya ve bunları yok etmeye çalışmak gibi bir fiilin içerisinde olmaması gerekir. Şu anda detaylı bilgiler yok fakat ben prensip olarak söylüyorum. Türkiye’nin duruşu bellidir. Türkiye her zaman darbelere karşıdır.
Kimden gelirse gelsin, halk tarafından seçilmiş hangi meşru hükümete karşı yapılırsa yapılsın, hangi meşru parlamentoyu ortadan kaldırırsa kaldırsın darbelerin insanlık suçu olduğunu bilen bir milletiz. Darbelerin ülkeleri onlarca yıl geriye götüren gerici hareketler olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla Tunus’taki darbenin Tunus halkına zarar vereceğini görüyoruz. Türkiye olarak sonuna kadar bu anti demokratik faaliyetin karşısındayız.” dedi.
Kays Said kimdir?
Kays Said (22 Şubat 1958, Beni Hiyar doğumlu) Tunuslu bir hukukçu ve politikacıdır. 2019 Tunus cumhurbaşkanlığı seçimlerine bağımsız aday olarak katıldı ve ikinci turda Tunus'un 6. cumhurbaşkanı seçildi. Said, Münsif Said ve Lalla Zakya'nın çocukları olarak mütevazı ve entelektüel bir aile ortamında büyüdü. Amcası Hisham Said, 1970'lerde Tunus'ta Siyam ikizlerini ayırmak için ilk ameliyatı gerçekleştiren dünyaca ünlü bir çocuk cerrahıdır. Kays Said evli ve üç çocuk babasıdır. 1990-1995 yılları arasında Tunus Anayasa Birliği Genel Sekreteri olarak görev yapan ve 1995'ten beri örgütün başkan yardımcılığını yapan Said Université de Tunis'te profesördür. 2010-2011 Tunus devrimine katıldı. Said ayrıca Sousse Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı, Arap Ligi ve Arap İnsan Hakları Enstitüsü'nde hukuk uzmanı olarak görev yaptı ve 2014 yılında Tunus Anayasasını revize etmek için kurulan komitede uzman. üyesiydi.
