Bir tekstil işçisi Bangladeş’te bile 1 saat için 62 sent alırken Suriyeli göçmenlere ödenen rakam 42 sentten başlıyor. Haftada 6 gün günde 10 saat çalışan Suriyelilerin yemek parasın ise işverinin insafına bağlı..
Ülkelerindeki savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeli göçmenler ilk önce kendilerini işsizlik ve bütçe rakamlarında gösterdi. Bütçeden Suriyeliler için harcanan para 4.5 milyar doları buldu, Suriyelilerin kayıtdışı çalıştırılmasının etkisi ile işsizlik yeniden çift haneye dayandı. Bu ortamda en büyük tepkiyi çeken ise tekstil ve hazırgiyim sektöründen gelen, “Maliyetlerimizi düşürüyorlar. Bir süre sonra onlar da yetmez ve Bangladeş’ten da işçi getirilir” açıklaması oldu. Bangladeş’te bir işçinin maliyeti 62 sent düzeyinde seyrederken, özellikle Doğu ve Güneydoğu’da Suriyeli göçmenlerin saat başı ücretinin bunun da altında hatta 42 sent olduğu ortaya çıktı. Büyükşehir koşullarından dolayı İstanbul’da Suriyeli çalışanlara aylık 600-800 lira maaş verilse de durum özellikle Doğu ve Güneydoğu’da içler acısı.
Suriyelilerin kayıtdışı dışı olarak en yoğun olarak çalıştığı iller olarak önce çıkan Gaziantep, Kahramanmaraş, Adana ve Mersin’de aylık rakamlar 240- 500 lira arasında. Haftalık 60 liraya çalışan Suriyelilerin saatlik ücreti ise 0.95 liraya yani 0.42 dolara geliyor. Haftada 6 gün günde 10 saat çalışan Suriyelilerin yemek parasının ise işverinin insafına kaldığı belirtiliyor.
MERDİVENALTI İŞLETMELER KURULDU
Suriyelilerin kayıtdışı olarak işgücüne katılımının her geçen gün arttığına dikkat çeken uzmanlar, başta İstanbul olmak üzere bir çok yerde Suriyelileri çalıştırmaya yönelik merdivenaltı işletmelerin kurulduğunu söylüyor. Sektörde kayıtlı işçilerin 1 saatlik maliyeti 5.48 dolarken Suriyelilerde bu rakam 42 sente düşüyor.
YÖNETMELİK BEKLENİYOR: Suriyelileri kapsayan ‘Geçici Koruma Yönetmeliği’ geçtiğimiz hafta yayımlandı. Suriyeliler için çalışma kotaları Çalışma Bakanlığı’nın yönetmeliği ile belli olacak.
SENDİKALAR NE DEDİ
TEKSIF SENDIKASI BAŞKANI NAZMI IRGAT:
Fırsata dönüştürülmesi kabul edilebilir değil
“Tekstil patronları ‘Çalıştıracak işçi bulamıyoruz’ diyor. Asgari ücretle çalıştırmak isterlerse bulamazlar da. Asgari ücretle insanların geçinemediği aşikâr. Çalışma Bakanlığı’nın bunu denetlemesi lazım. Bu kadar işsizlik varken, bu durumun fırsata dönüştürülmesi kabul edilemez.”
DİSK TEKSTIL İŞÇI. SEN. BAŞ. RIDVAN BUDAK:
İşgücü piyasası böyle giderse altüst olacak
“Özellikle Antep, Maraş, Adana ve Mersin gibi illerde kaçak olarak çalışıyorlar. Bu durum önemli toplumsal sorunları ve kargaşayı da beraberinde getirir. Zaten gelir adaletsizliği olan Türkiye’de, ucuz işçiliği teşvik eder ve ülkeyi sıkıntıya sokar, işgücü piyasasını altüst eder.”
Sefer Yüksel / HT
